Book Review

The Analects of Confucius

Abstract

หลุนอี่ว์ (论语) จัดเป็นคัมภีร์พื้นฐานของสำนักปรัชญาขงจื่อ เป็นคัมภีร์รวมบทสนทนาที่เหล่าศิษย์สำนักขงจื่อได้รวบรวมขึ้นหลังมรณกรรมของขงจื่อ หลุนอี่ว์ฉบับปัจจุบัน แบ่งออกเป็น 20 เล่ม ข้อความส่วนมากในหลุนอี่ว์เป็นบันทึกการสนทนาระหว่างขงจื่อกับบุคคลต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น ลูกศิษย์ เจ้าเมือง ขุนนาง ผู้หลีกลี้สังคม นายด่าน หรือกระทั่ง คนบ้า โดยขงจื่อมีบทบาทเป็นผู้สนทนาหลักซึ่งถ่ายทอดความคิดหรือคำสอนให้กับคู่สนทนา

ผู้เขียนจะขอกล่าวถึงหลุนอี่ว์ฉบับภาษาไทยเล่มหนึ่ง คือ “หลุนอี่ว์ : ขงจื่อสนทนา” ที่แปลและเขียนบทนำโดย สุวรรณา สถาอานันท์ ซึ่งเป็นหนึ่งในหนังสือแปลหลุนอี่ว์ที่มีความสมบูรณ์ในทางวิชาการอย่างมาก ในส่วนของการแปล ผู้แปลเริ่มต้นจากฉบับแปล และใช้เกณฑ์การแบ่งบทของ เจมส์ เล็กเก็ต (James Legge) ซึ่งเป็นสำนวนแปลภาษาอังกฤษอันเป็นที่นิยมในทางวิชาการสากล ทั้งนี้ ผู้แปลยังได้เทียบเคียงกับสำนวนแปลอื่นๆอีก 4 สำนวน ซึ่งเป็นที่ยอมรับในทางวิชาการ ได้แก่ สำนวนของ ดีซี เลา (D.C. Lau), อาร์เธอร์ แวลีย์ (Arthur Waley), รอเจอร์ เอมส์ กับ เฮนรี่ โรสมองต์ (Roger T. Ames and Henry Rosemount, Jr.), และบรุคส์ กับ บรุคส์ (E. Bruce Brooks and A. Taeko Brooks) พร้อมทั้งตรวจสอบกับต้นฉบับภาษาจีนกับผู้รู้ภาษาจีนหลายท่าน

หนังสือเล่มนี้ได้จับเอาประเด็นสำคัญในปรัชญาขงจื่อมานำเสนอ 6 ประเด็น ได้แก่

1. มนุษยธรรม (仁 เหริน)ว่าด้วยคุณสมบัติเบื้องต้นแห่งความเป็นมนุษย์
2. ความรัก ความเกลียด ว่าด้วยความรู้สึกที่ถูกต้องดีงาม
3. ขนบจารีต (礼 หลี่) ว่าด้วยการแสดงออกเชิงสัญลักษณ์แห่งความเป็นมนุษย์
4. วิญญูชน (君子จวินจื่อ) ว่าด้วยมนุษย์ผู้พัฒนามาดีแล้ว
5. การเดินทางกับความรู้ทางปรัชญา ว่าด้วยความเชื่อมโยงของความรู้และอุดมการณ์
6. รัฐธรรม ว่าด้วยปรัชญาการปกครอง

และเนื้อหาส่วนสุดท้ายของบทนำก็จบลงด้วย คำตอบของคำถามที่ว่าแท้จริงแล้วขงจื่อเป็นนักอนุรักษ์นิยมหรือไม่?