การใช้หลักพุทธธรรมเพื่อการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของผู้เรียนยุคเจเนอเรชันอัลฟ่า: บทบาทของครูพระสอนศีลธรรมในการขับเคลื่อนการพัฒนา

Main Article Content

พระครูปุญญาพิศาล (วิชาญชัย กตปุญฺโญ)
ธีระพงษ์ สมเขาใหญ่
พระครูสุเมธปริยัติคุณ (สุเมธ สุเมโธ)
ครองรัฐ ใจเรือง

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเสนอแนวทางการประยุกต์ใช้หลักธรรมทางพระพุทธศาสนาในการพัฒนาเด็กเจนเนอเรชันอัลฟ่าให้มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ผลการศึกษาพบว่า เด็กเจนเนอเรชันอัลฟ่า (Generation Alpha) ซึ่งเกิดตั้งแต่ปี พ.ศ. 2553 ในยุคดิจิทัลที่เทคโนโลยีมีบทบาทสำคัญในชีวิต เด็กกลุ่มนี้เติบโตในสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว โดยมีความสามารถในการใช้เทคโนโลยีเพื่อการเรียนรู้และสื่อสารสูง แต่มีความเสี่ยงที่จะขาดทักษะทางสังคมและคุณธรรมพื้นฐาน เช่น ความอดทน ความเมตตา และความรับผิดชอบ เนื่องจากการเสพสื่อออนไลน์มากเกินไปและการลดลงของปฏิสัมพันธ์กับครอบครัวและชุมชน บทความนี้เน้นบทบาทสำคัญของ “พระสอนศีลธรรม” ในการปลูกฝังคุณธรรมในเด็ก ผ่านการใช้สื่อดิจิทัลและเทคโนโลยีสมัยใหม่ พร้อมพัฒนาความรู้และทักษะของพระสงฆ์ให้ทันสมัย เพื่อสร้างเครือข่ายความร่วมมือกับครอบครัว โรงเรียน และชุมชน การยกระดับบทบาทนี้จึงเป็นการลงทุนที่สำคัญในการสร้างรากฐานคุณธรรมที่มั่นคงสำหรับเยาวชนเจนเนอเรชันอัลฟ่า และเตรียมพวกเขาให้สามารถดำรงชีวิตในโลกดิจิทัลอย่างสมดุลและมีความรับผิดชอบ

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
พระครูปุญญาพิศาล (วิชาญชัย กตปุญฺโญ), สมเขาใหญ่ ธ., พระครูสุเมธปริยัติคุณ (สุเมธ สุเมโธ), & ใจเรือง ค. (2025). การใช้หลักพุทธธรรมเพื่อการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของผู้เรียนยุคเจเนอเรชันอัลฟ่า: บทบาทของครูพระสอนศีลธรรมในการขับเคลื่อนการพัฒนา. Journal of Applied Education, 3(5), 97–108. สืบค้น จาก https://so16.tci-thaijo.org/index.php/JAE/article/view/2191
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

กิตติพงษ์ พันธุ์มณี. (2567). ผู้อำนวยการโรงเรียน. สัมภาษณ์. 11 กันยายน.

ชนันภรณ์ อารีกุล. (2562). การศึกษาทางเลือก: รูปแบบการเรียนรู้ที่สำคัญสำหรับเจเนอเรชันแอลฟา. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์, 8(3), 270–283.

ชาญวิทย์ แพรนภดล. (2559). ทำความรู้จักวิธีเลี้ยงลูกในยุค เจน อัลฟ่า (Gen Alpha). สืบค้นจาก https://th.theasianparent.com/gen-alpha.

ณกมล ปุญชเขตต์ทิกุล. (2567). คุณธรรมในวิถีชีวิตดิจิทัล : กับความท้าทาย “คุณธรรมคือชาติ”. สืบค้นจาก https://www.banmuang.co.th/column/politic/7958.

ติณณพัชช์ พูลพิพัฒน์, ณรงค์ กฤดิขจรกรกุล และ ฆนรส เติมศักดิ์เจริญ. (2562). 10 ปรากฏการณ์คุณธรรม จริยธรรมในสังคมไทย. กรุงเทพฯ: ศูนย์คุณธรรม (องค์การมหาชน).

นิภาพร อภิสิทธิวาสนา, เจียมใจ ศรีชัยรัตนกูล และ มณีรัตน์ เทียมหมอก. (2564). สถานการณ์การติดเกม และปัจจัยที่มีผลต่อการติดเกมในเด็กนักเรียนระดับประถมศึกษา : เขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครปฐม เขต 2. วารสารวิจัยสุขภาพและการพยาบาล, 37(3), 254-266.

พระจิรกฤต รตนปุญฺโญ. (2566). การจัดการเรียนรู้ของพระสอนศีลธรรมในศตวรรษที่ 21. วารสารชัยมงคลปริทรรศน์, 3(1), 13–19.

พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). (2538). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย.

พระศักดิ์ดา งานหมั่น. (2561). การจัดการเรียนรู้ตามแนวพุทธศาสตร์ในศตวรรษที่ 21. วารสารสหวิทยาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 1(1), 1–10.

พลอย จันทร์เนตร. (2562). การประกอบสร้างอัตลักษณ์ของเด็กเจเนอเรชันอัลฟ่าผ่านเนื้อหาบนช่องทางยูทูบ. (วารสารศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์).

พัชราภา ตันติชูเวช. (2560). เจเนอเรชันแอลฟา: เจเนอเรชันใหม่ในสังคมไทยศตวรรษที่ 21. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

วัชรพล มะลิซ้อน. (2560). การปลูกฝังคุณธรรมในโรงเรียนวิถีพุทธโรงเรียนบ้านชุมแสง ตำบลชุมแสง อำเภอสตึก จังหวัดบุรีรัมย์. (พุทธศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย).

วิชาญชัย บุญแสง. (2565). กระบวนการเสริมสร้างเยาวชนด้วยหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา. วารสารวิชาการสถาบันพัฒนาพระวิทยากร, 5(4), 147–158.

สำนักงานพระสอนศีลธรรม มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2563). คู่มือปฏิบัติงานพระสอนศีลธรรม. พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

สิริกร สินสม. (2558). ปัจจัยที่มีผลต่อความมีวินัยในตนเองของนักเรียน ระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น โรงเรียนมัธยมศึกษา จังหวัดนนทบุรี. (ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์).

สุริยเดว ทรีปาตี. (2559). ทำความรู้จักวิธีเลี้ยงลูกในยุคเจนอัลฟ่า. สืบค้นจาก https://th.theasianparent.com/-gen-alpha.

อาคม ช่วยบำรุง. (2565). แนวทางการส่งเสริมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ในโรงเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 9(11), 161–180.

Schawbel, D. (2014). 5 Predictions for Generation Alpha. Retrieved from http://danchawbel.com/blog/5-predictions-for-generation-alpha.