รูปแบบการพัฒนาสุขภาพองค์การตามแนวคิดการพัฒนาที่ยั่งยืน ของสถานศึกษาระดับประถมศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
คำสำคัญ:
รูปแบบ, การพัฒนาสุขภาพองค์การ, การพัฒนาที่ยั่งยืนบทคัดย่อ
การวิจัยมีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาองค์ประกอบและแนวทาง 2) เพื่อสร้างและตรวจสอบรูปแบบ 3) เพื่อประเมินรูปแบบ เป็นการวิจัยผสานวิธี วิธีดำเนินการวิจัยขั้นตอนที่ 1 การศึกษาองค์ประกอบและแนวทาง ประชากรและกลุ่มตัวอย่างการสอบถาม 400 คน และการสัมภาษณ์ 5 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสอบถามและแบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลโดยการจัดเรียงลำดับความต้องการจำเป็นและการวิเคราะห์เนื้อหา ขั้นตอนที่ 2 การสร้างและตรวจสอบรูปแบบ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบประเมินความเหมาะสม วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา และขั้นตอนที่ 3 การประเมินรูปแบบ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการวิจัยพบว่า 1) องค์ประกอบและแนวทาง ประกอบด้วย 6 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) หลักการ 2) วัตถุประสงค์ 3) องค์ประกอบการพัฒนาสุขภาพองค์การ มี 4 ด้าน ได้แก่
3.1) ภาวะผู้นำและการจัดการองค์การ 3.2) สภาพแวดล้อมและบรรยากาศ 3.3) การพัฒนาบุคลากรและความเป็นอยู่ที่ดีและ 3.4) การบริหารจัดการทรัพยากรและการพัฒนาองค์การ
4) แนวทางการพัฒนาสุขภาพองค์การตามแนวคิดการพัฒนาที่ยั่งยืน มี 6 ด้าน ได้แก่ 4.1) การจัดการสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน 4.2) การส่งเสริมสุขภาพองค์รวม 4.3) การมีส่วนร่วมและการเชื่อมโยงชุมชน 4.4) ความเสมอภาค 4.5) การบริหารจัดการเพื่อความยั่งยืน และ 4.6) การบูรณาการความหลากหลายทางวัฒนธรรม แนวทางการประเมินรูปแบบ และปัจจัยแห่งความสำเร็จ 2) รูปแบบ ประกอบด้วย 6 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) หลักการ 2) วัตถุประสงค์
3) องค์ประกอบการพัฒนาสุขภาพองค์การ 4) แนวทางการพัฒนาสุขภาพองค์การตามแนวคิดการพัฒนาที่ยั่งยืน 5) แนวทางการประเมินรูปแบบ และ 6) ปัจจัยแห่งความสำเร็จ มีความเหมาะสมทุกองค์ประกอบ และ 3) ผลการประเมินรูปแบบมีความเป็นไปได้และความเป็นประโยชน์อยู่ในระดับมาก
References
กระทรวงศึกษาธิการ. (2542). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.2542. กรุงเทพฯ: กระทรวงศึกษาธิการ.
ธิดาวัลย์ อุ่นกอง. (2553). รูปแบบการพัฒนาสุขภาพองค์การของสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน. ใน วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยนเรศวร.
ทรงพล เจริญคำ. (2561). หลักการและทฤษฎีการบริหารการศึกษา. (พิมพ์ครั้งที่ 10). กรุงเทพฯ : โอ เอส พริ้นติ้งเฮาส์.
บุษบา เสนีย์. (2563). รูปแบบการบริหารการจัดการเรียนรู้โดยใช้เทคโนโลยีสารสนเทศของสถานศึกษาสังกัดกรุงเทพมหานคร. ใน วิทยานิพนธ์ ปร.ด. มหาวิทยาลัยนอร์ทกรุงเทพ, กรุงเทพฯ.
ศุภรินทร์ พรมรินทร์. (2562). การพัฒนารูปแบบการบริหารงานสะเต็มศึกษาของโรงเรียนดำรงราษฎร์สงเคราะห์ จังหวัดเชียงราย. ใน ฐานข้อมูลสำเร็จรูป. ระบบสารสนเทศการวิจัยและงานวิชาการ สำนักงาน ก.ค.ศ.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2564). สถิติการศึกษาไทย. กรุงเทพฯ: กระทรวงศึกษาธิการ.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ สำนักนายกรัฐมนตรี. (2565). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13 (พ.ศ.2566 - 2570), สืบค้นเมื่อ 25 กรกฎาคม 2567 จาก www.nesdb.go.
สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2563). รายงานสถานภาพการศึกษาแห่งชาติ. กรุงเทพฯ: กระทรวงศึกษาธิการ.
สำนักงานเลขานุการของคณะกรรมการยุทธศาสตร์ชาติ. (2561). ยุทธศาสตร์ชาติ (พ.ศ. 2561 - 2580) (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ.
สำนักนโยบายและแผนการศึกษาขั้นพื้นฐาน สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2567). ข้อมูลบุคลากรทางการศึกษา ปีการศึกษา 2566. สืบค้นเมื่อ 3 มีนาคม 2567 จาก http://www.bopp.go.th/?page_id=2291
หยาดอัมรินทร์ ศิริขันธ์. (2562). ความสัมพันธ์ระหว่างสุขภาพองค์การของสถานศึกษากับความทุ่มเทในการปฏิบัติงานของครู. มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์. สืบค้นเมื่อวันที่ 25 กรกฎาคม 2567 จาก https://grad.vru.ac.th/VRU_Thesis/thesis/ file_pdf/full_58B54650 110.pdf
DeJoy, D. M., & Wilson, M. G. (2003). Organizational health promotion: Broadening the horizon of workplace health promotion. American Journal of Health Promotion, 17(5), 337–341. Retrieved July 25, 2024, from https://doi.org/10.4278/0890-1171-17.5.33
Hoy, W. K., & Tarter, C. J. (1997). The road to open and healthy schools: A handbook for change. Middle Level Leadership.
Jones, R. (2018). Communication failures in schools. Cambridge University Press.
Kim, S. (2019). Leadership and organizational health in education. Oxford University Press.
Lee, K., & Park, H. (2022). Educational effectiveness and organizational health. Wiley.
Suleiman, M., & Watts, J. (2021). Teacher burnout and organizational support. Routledge.
Thompson, A. (2020). Student mental health and school environments. Springer.
UNESCO. (2018). Education for sustainable development and the SDGs: Learning to act, learning to achieve. Advancing ESD Policy, January.