ภาพสะท้อนวัฒนธรรมประเพณีจากชาดกในคัมภีร์มหาวัสตุอวทาน

Main Article Content

สำเนียง เลื่อมใส

บทคัดย่อ

มหาวัสตุอวทานเป็นคัมภีร์พระพุทธศาสนาภาษาสันสกฤตที่เก่าแก่ จัดอยู่ในวินัยปิฎกของนิกายโลโกตตรวาทฝ่ายมหาสังฆิกะ มีเนื้อหากล่าวถึงพุทธประวัติที่เน้นปาฏิหาริย์สอดแทรกด้วยชาดกจำนวน 54 เรื่อง มีทั้งชาดกที่คล้ายกับในอรรถกถาภาษาบาลีและแตกต่างออกไป ช่วงเวลาที่แต่งคัมภีร์เชื่อกันว่าน่าจะเริ่มตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 3 แล้วมีการปรับปรุงหลายครั้งจนถึงพุทธศตวรรษที่ 9 จากการศึกษาพบว่าคัมภีร์มีชาดกหลายเรื่องบรรยายวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของผู้คนในสังคมได้อย่างเห็นภาพ บทความนี้จึงมีวัตถุประสงค์ที่จะนำเสนอภาพสะท้อนประเพณีพิธีกรรมต่าง ๆ เช่น พิธีบูชาไฟ พิธีบูชายัญ พิธีตั้งชื่อ พิธีแต่งงาน การเฉลิมฉลองเทศกาลสำคัญ รวมทั้งวัฒนธรรมการกิน การดื่มและการประดับร่างกาย ที่ปรากฏในชาดก ซึ่งจะทำให้เห็นคุณค่างานประพันธ์ประเภทอวทานในฐานะที่เป็นแหล่งข้อมูลสะท้อนภาพวิถีชีวิตสังคมอินเดียยุคโบราณรอบด้าน

Article Details

How to Cite
เลื่อมใส ส. (2024). ภาพสะท้อนวัฒนธรรมประเพณีจากชาดกในคัมภีร์มหาวัสตุอวทาน. ภาษา-จารึก, 1(2), 31–60. สืบค้น จาก https://so16.tci-thaijo.org/index.php/PCJ/article/view/650
บท
บทความวิจัย

References

ปัทมา นาควรรณ. (2556). “การศึกษาวิเคราะห์คัมภีร์ทิวยาวทานเรื่องที่ 1-19.” วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร.

พระอุดรคณาธิการ (ชวินทร์ สระคำ). (2538). ประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนาในอินเดีย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

วิทยา ศักยาภินันท์. (2549). ศาสนาฮินดู. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.

สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส. (2541). พุทธประวัติ เล่ม 1. พิมพ์ครั้งที่ 53. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหามกุฏราชวิทยาลัย.

สำเนียง เลื่อมใส, ผู้แปล. (2553). มหาวัสตุอวทาน เล่ม 1. กรุงเทพฯ: มูลนิธิสันสกฤตศึกษาในพระราชูปถัมภ์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี.

สำเนียง เลื่อมใส, ผู้แปล. (2557). มหาวัสตุอวทาน เล่ม 2. กรุงเทพฯ: มูลนิธิสันสกฤตศึกษาในพระราชูปถัมภ์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี.

สำเนียง เลื่อมใส, ผู้แปล. (2561). มหาวัสตุอวทาน เล่ม 3. กรุงเทพฯ: มูลนิธิสันสกฤตศึกษาในพระราชูปถัมภ์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี.

สุจิตรา รณรื่น. (2538). ศาสนาเปรียบเทียบ. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ดวงแก้ว.

สุนทร ณ รังษี. (2521). ปรัชญาอินเดีย ประวัติและลัทธิ. กรุงเทพฯ: บริษัท บพิธการพิมพ์ จำกัด.

Bagchi, Sitansusekhar. (1970). Mahāvastu Avadāna, Vol.1. Darbhanga: Mithila Institute of Post-Graduate Studies and Research in Sanskrit Learning.

Marciniak, Katarzyna. (2019). The Mahāvastu A New Edition, Vol.lll. Tokyo: The International Research Institute for Aadvanced Buddhology, Soka University.

Pandey, Rajbali. (1978). Hindu Saṃskāra. Delhi: Motilal Banarsidass.

Winternitz, Maurice. (1993). A History of Indian Literature, Vol.II. Delhi: Motilal Banarsidass.