จารึกการปฏิสังขรณ์ปราสาทนครหลวง และวัดใหม่ประชุมพล ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

บทคัดย่อ

บทความนี้นำเสนอคำปริวรรตและคำอ่านของจารึกซึ่งเป็นหลักฐานเกี่ยวกับการปฏิสังขรณ์ปราสาทนครหลวง และวัดใหม่ประชุมพลในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โดยอาศัยหลักฐานจารึกสำคัญ ได้แก่ จารึกการบูรณะพระมณฑปพระพุทธบาทสี่รอย จารึกฐานพระพุทธรูปปราสาทนครหลวง และจารึกโคลงปฏิสังขรณ์วิหารหลวงพ่อทรงธรรม วัดใหม่ประชุมพล

จารึกที่พบ ณ ปราสาทนครหลวง แสดงให้เห็นการบูรณปฏิสังขรณ์พระมณฑปพระพุทธบาทสี่รอยจำลอง และพระพุทธรูปทั้งภายในพระมณฑปและพระระเบียง
เกิดจากการร่วมแรงร่วมใจของพระสงฆ์โดยเฉพาะพระครูวิหารกิจจานุการ (พระปลัดปลื้ม) และได้รับความร่วมมือจากพระบรมวงศานุวงศ์ ขุนนางข้าราชการ และประชาชนเป็นเจ้าภาพ ซึ่งแล้วเสร็จในช่วง พ.ศ. 2446-2449

ส่วนจารึกโคลงปฏิสังขรณ์วิหารหลวงพ่อทรงธรรม วัดใหม่ประชุมพล เป็นเรื่องราวเกี่ยวกับการบูรณะพระวิหารในปี พ.ศ. 2436 ทั้งยังกล่าวถึงอานิสงส์ของการทำบุญและหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาด้วย

จารึกดังกล่าวเป็นหลักฐานสำคัญที่แสดงให้เห็นถึงความสำคัญของการบูรณะโบราณสถานสมัยอยุธยาในสมัยรัชกาลที่ 5 และสะท้อนให้เห็นถึงความร่วมมือร่วมใจของคนในสังคมในการอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรม