นวัตกรรมการบริหารการศึกษา
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
นวัตกรรมเป็นการสร้างสรรค์สิ่งใหม่ สิ่งที่ทำขึ้นใหม่ หรือพัฒนาขึ้นใหม่ สิ่งที่สร้างขึ้นมาเพื่อแก้ปัญหาและพัฒนา การใช้ความรู้ ความคิด คิดต่อยอดความคิดเก่า ความคิดสร้างสรรค์ที่มีประโยชน์ การใช้ประโยชน์จากความคิดใหม่ การเรียนรู้ การจัดการความรู้ องค์ความรู้ วิธีการ เทคนิค กระบวนการ การปฏิบัติ หลักการปฏิบัติ ระบบ รูปแบบ การกระทำ แนวคิด ทฤษฎี การใช้ประโยชน์จากความคิดใหม่ ในลักษณะการสร้างสิ่งประดิษฐ์ ผลิตภัณฑ์ใหม่ รวมถึงสื่อวัสดุ อุปกรณ์ ครุภัณฑ์ใหม่ๆ โดยมีความหมาย คือ (1) เป็นสิ่งใหม่ที่ไม่เคยมีผู้ใดเคยทำมาก่อน (2) เป็นสิ่งใหม่ที่เคยทำมาแล้วในอดีตแต่นำมาใช้ใหม่ (3) เป็นการนำนวัตกรรมเดิมที่มีอยู่แล้วมาพัฒนาดัดแปลงให้ดีขึ้นแล้วนำมาใช้ใหม่
นวัตกรรมการบริหารการศึกษา เป็นกระบวนการสร้างสรรค์ทางแนวคิด กระบวนการทำงาน หรือรูปแบบใหม่ๆ ในการบริหารจัดการโรงเรียนอันมาจากการสร้าง พัฒนา ต่อยอด หรือประยุกต์องค์ความรู้ที่อาจจะมาจากสาขาแขนงวิชาอื่นๆ ซึ่งจะส่งผลให้เกิดการพัฒนาประสิทธิภาพ ประสิทธิผลและคุณภาพในการบริหาร ประกอบด้วย 1) นวัตกรรมเชิงนโยบายและยุทธศาสตร์ ที่มุ่งเน้นการปรับปรุงนโยบายและยุทธศาสตร์ผ่านแนวคิดและการวางแผนที่สร้างสรรค์ 2) นวัตกรรมด้านสินค้าและบริการ ในที่นี้มุ่งพัฒนาสินค้า (ผู้รับบริการคือนักเรียน) และบริการเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการส่งมอบภาครัฐ 3) นวัตกรรมการให้บริการ/การส่งมอบงาน มุ่งปรับปรุงวิธีการและเส้นทางการให้บริการ 4) นวัตกรรมด้านกระบวนการและการบริหารองค์การ มุ่งพัฒนาประสิทธิภาพและโครงสร้างองค์กรภายใน 5) นวัตกรรมด้านการปฏิสัมพันธ์เชิงกระบวนการ มุ่งปรับปรุงการมีส่วนร่วมและการสื่อสารภายในกระบวนการภาครัฐ ซึ่งสอดคล้องกับกับหลักการบริหารจัดการโรงเรียนตาม วPA เป็นเทคนิคการใช้นวัตกรรมในการบริหารจัดการโรงเรียน มีองค์ประกอบ 9 ด้าน ดังนี้ 1) การขับเคลื่อนด้านการบริหารโรงเรียน คือ ผู้อำนวยการ มีปัจจัยหลักจำนวน 5 องค์ประกอบ ได้แก่ ผู้นำ ชุมชน บรรยากาศการเรียนรู้ เทคโนโลยี เป้าหมาย 2) การขับเคลื่อนด้านการสอน คือ ผู้อำนวยการ มีปัจจัยหลัก จำนวน 3 องค์ประกอบ ได้แก่ หลักสูตรและการประเมิน รูปแบบและการปฏิบัติการสอน การพัฒนาวิชาชีพ 3) การขับเคลื่อนด้านการเรียนรู้ คือ นักเรียน มีปัจจัยหลักได้แก่นักเรียนได้มีส่วนร่วมและสามารถลงมือทำสิ่งต่างๆ ด้วยตนเอง
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ส่งมาขอรับการตีพิมพ์ในวารสารวารสารการบริหารการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์ จะต้องไม่เคยตีพิมพ์หรืออยู่ระหว่างการพิจารณาจากผู้ทรงคุณวุฒิเพื่อตีพิมพ์ในวารสารอื่น รวมทั้งผู้เขียนจะต้องคำนึงถึงจริยธรรมการวิจัย ไม่ละเมิดหรือคัดลอกผลงานของผู้อื่นมาเป็นของตนเอง ซึ่งทางวารสารได้กำหนดความซ้ำของผลงานด้วยโปรแกรม CopyCat เว็บ Thaijo ในระดับ ไม่เกิน 25%
ในกรณีที่ บทความวิจัยมีกระบวนการวิจัยเกี่ยวข้องกับมนุษย์ ผู้นิพนธ์จะต้องส่งหลักฐานการรับรองจริยธรรมการวิจัยในมนุษย์มาประกอบการลงตีพิมพ์ด้วยจึงจะได้รับการพิจารณาลงตีพิมพ์ในวารสาร
ผู้เขียนบทความจะต้องปฏิบัติตามหลักเกณฑ์การเสนอบทความเพื่อตีพิมพ์ในวารสารการบริหารการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์ รวมทั้งระบบการอ้างอิงต้องเป็นไปตามหลักเกณฑ์ของวารสารการบริหารการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์ โดยรวมทั้งทัศนะและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความในวารสารการบริหารการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์ ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความนั้น และไม่ถือเป็นทัศนะและความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการวารสารการบริหารการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์ และวารสารการบริหารการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์
References
กนกพร แสนสุข. (2561). นวัตกรรมการบริหารโรงเรียนมัธยมศึกษาตามแนวคิดความมีชื่อเสียงขององค์การที่มีผลต่อการระดมทรัพยากรทางการศึกษา. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
กีรติ ยศยิ่งยง. (2552). องค์กรแห่งนวัตกรรม แนวคิด และกระบวนการ. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
จิติมา วรรณศรี. (2563). นวัตกรรมสู่การพัฒนาสถานศึกษา. พิษณุโลก: รัตนสุวรรณการพิมพ์.
จิรประภา อัครบวร. (2552). การบริหารความเปลี่ยนแปลง. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ.
จิราภา ประพันธ์พัฒน์. (2560). การศึกษาภาวะผู้นำเชิงนวัตกรรมของผู้บริหารสถานศึกษา ตามความคิดเห็นของครูสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี. ดุษฎีนิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี.
ชนะ กสิภาร์. (2550). เทคโนโลยีการศึกษา. กรุงเทพมหานคร: คณะครุศาสตร์อุตสาหกรรมและเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี.
ชัยวัฒน์ สุทธิรัตน์ ภัทรพร สุทธิรัตน์. (2567). การพัฒนานวัตกรรมการจัดการเรียนรู้. พิมพ์ครั้งที่ 2. พิษณุโลก: โรงพิมพ์รัตนสุวรรณการพิมพ์.
ฐาปนี สีเฉลียว. (2564). การสร้างสรรค์นวัตกรรมการศึกษา: กระบวนการคิดสู่นวัตกรรม. มหาสารคาม: อภิชาติการพิมพ์.
นวลชล สมบูรณ์สิน. (2564). รูปแบบการจัดการนวัตกรรมทางการบริหารในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน. ดุษฎีนิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยนเรศวร.
เนตร์พัณณา ยาวิราช. (2567). การพัฒนาองค์การและการจัดการนวัตกรรม. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร: ทริปเพิ่ล กรุ๊ป.
พัชรพร อยู่ยืน, อภิญญา ภูมิโอตา และศิระ ศรีโยธิน. (2560). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการเป็นนวัตกร: กรณีศึกษาผลิตภัณฑ์ PUNN. เอกสารในการประชุมวิชาการระดับชาติ ด้านการบริหารกิจการสาธารณะ ครั้งที่ 4 “การบริหารกิจการกิจการสาธารณะภายใต้ประเทศไทย 4.00. แหล่งที่มา https://www.conference.kku.ac.th/colaimg/ files/ articles/ b9e07-o-76-.pdf. สืบค้นเมื่อ 25 กุมภาพันธ์ 2568.
รัตนะ บัวสนธ์. (2563). การวิจัยและพัฒนานวัตกรรมการศึกษา. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ราชบัณฑิตยสถาน. (2555). พจนานุกรมศัพท์ศึกษาศาสตร์. กรุงเทพมหานคร: ราชบัณฑิตยสถาน.
วาสนา กีรติจำเริญ. (2567). นวัตกรรมการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 learning Innovation 21st Century. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สมนึก เอื้อจิระพงษ์พันธ์, พักตร์ผจง วัฒนสินธุ์, อัจฉรา จันทร์ฉาย และประกอบ คุปรัตน์. (2553). นวัตกรรม: ความหมาย ประเภท และความสำคัญต่อการเป็นผู้ประกอบการ. คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 33(128), 49-65.
สำนักงานคณะกรรมการข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา. (2567). เทคนิคการใช้นวัตกรรมองค์ประกอบ 9 ด้านในการบริหารจัดการโรงเรียนตาม วPA. แหล่งที่มา https://starfishlabz.com/blog/1519. สืบค้นเมื่อ 24 มีนาคม 2568.
สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ. (2549). พลวัตนวัตกรรม. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติกระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี.
สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ. (2549). สุดยอดนวัตกรรมไทย. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ กระทรวงวิยาศาสตร์และเทคโนโลยี.
สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ. (2550). รายงานผลการสำรวจขีดความสามารถด้านนวัตกรรมของประเทศไทย. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี.
สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ. (2550). สุดยอดนวัตกรรมไทย. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี.
สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ. (2553). การจัดการนวัตกรรมสำหรับผู้บริหาร ฉบับปรับปรุงใหม่. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี.
สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ. (2562). Innovation for the Future นวัตกรรมเพื่ออนาคต. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี.
สำนักพัฒนานวัตกรรมการจัดการศึกษา. (2549). แนวทางการดำเนินโครงการหนึ่งโรงเรียนหนึ่งนวัตกรรม. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ.
สุกัญญา แช่มช้อย. (2555). แนวคิดเชิงนวัตกรรมสำหรับการบริหารสถานศึกษาในศตวรรษที่ 21. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 14(2), 117-128.
สุกัญญา แช่มช้อย. (2565). การบริหารสถานศึกษาเพื่อสร้างนวัตกรรุ่นเยาว์. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุชาติ ไตรภพสกุล และชาคริต พิชญางกูร. (2567). การจัดการนวัตกรรม. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
เสาวลักษณ์ ณ พัทลุง. (2556). นวัตกรรมการบริหารงานภาครัฐ. แหล่งที่มา https://mgronline.com/daily/detail/9560000067711. สืบค้นเมื่อ 24 มีนาคม 2568.
Boumphrey, S. and Brehmer, Z. (2015). Megatrend Analysis. Putting the Consumer at the Heart of Bushiness. Report.
Damanpour. F. (1987). The adoption of Technological, Administrative, and Ancillary Innovations: Impact of Oganizational Factors. Journal of Management, 13, 675-688. https://doi.org/10.1177/014920638701300408
Drucker, P.F. (1985). The Discipline of Innovation. Harvard Business Review, 80(8), 95.
Drucker, P.F. (1993). Post-Capitalist Society. NY: Butterworth Heineman.
Drucker, P.F. (1994). Innovation and Entrepreneurship: Practice and Principles. London: Heineman.
DTI. (2004). Succeeding Through Innovation. Creating Competitive Advantage Through Innovation: A Guide for Small and Medium Sized Businesses. Department of Trade and Industry. London.
Evan, W.M. (1966). Organizational Lag. Human Organization, 25, 51-53. https://doi.org/10.17730/humo.25.1.v7354t3822136580
Herkema, S. (2003). A Complex Adaptive Perspective on Learning within Innovation Projects. The Learning Organization, 10(6), 340-346.
Hipple. J. (2004). TRIZ: A New approach to Inventive Problem Solving. In: October.
Lemon, M. and Sahota, P. S. (2003). Organizational Culture as a Knowledge Repository for Increased Innovation Capacity. Technovation.
Perez-Bustamante. G. (1999). Knowledge Management in Agile Innovative Organizations. Journal of Knowledge Management, 3(1), 6-17.
Rogers. E.M. (1995). Diffusion of Innovation. 4th ed. NY: The Free Press.
Schilling, M.A. (2008). Strategic Management of Technological Innovation. 2nd Ed. NY: McGraw-Hill Education.
Smits, R. (2002). Innovation studies in the 21th century: Questions from a user’s Perspective. Technological Forecasting & Social Change, 69, 861-883.
Utterback, J.M. and Abernathy, W. (1975). A Dynamic Model of Process and Product Innovation. Omega, 3(6), 639-656.