สิ่งที่น่ารู้ตามแนวความคิดเกี่ยวกับจิตตปัญญาศึกษา
คำสำคัญ:
สิ่งที่น่ารู้, แนวความคิด, จิตตปัญญาศึกษาบทคัดย่อ
การศึกษาระดับอุดมศึกษายังคงมีองค์กรอื่น ๆ ที่ทำงานขับเคลื่อนการปฏิบัติแบบ Contemplation เช่น องค์กร The Center for Contemplative Mind in Society ในประเทศสหรัฐอเมริกา ได้พัฒนาแนวความคิดกับเรื่องนี้มาตั้งแต่ ค.ศ. 1991 และก่อตั้งอย่างเป็นทางการขึ้นในปี ค.ศ. 1997 โดยอธิบายการเลือกใช้คำว่า “Contemplation” แทนคำว่า “meditation” สำหรับงานขององค์กรคำว่า “meditation” ในบริบทเชิงศาสนา เช่น ในศาสนาพุทธมักจะหมายถึง กระบวนการปฏิบัติที่มุ่งเพื่อให้จิตใจสงบลงและมีสมาธิ ไม่หวั่นไหวไปตามความรู้สึกนึกคิด ในขณะที่คำว่า “contemplation” จะเป็นการเพ่งพิจารณาใคร่ครวญเรื่องใดเรื่องหนึ่งอย่างลึกซึ้ง
การเรียนรู้ตามแนวจิตตปัญญาศึกษา หรือกระบวนการเรียนรู้ด้วยใจอย่างใคร่ครวญ การศึกษาเพื่อการตื่นรู้ การศึกษาเพื่อการเปลี่ยนแปลง และการเรียนรู้เพื่อจิตสำนึกใหม่ แนวคิดนี้เริ่มต้นด้วยความคาดหวังที่จะเห็นการเปลี่ยนแปลงของการศึกษาที่เกิดจากภายในตัวบุคคลอันจะนำไปสู่การเปลี่ยนแปลง การศึกษาที่มุ่งเน้นการสำรวจภายในตนเอง การเรียนรู้ผ่านประสบการณ์ตรง และการรับฟังด้วยใจที่เปิดกว้าง ซึ่งจะนำไปสู่การตระหนักรู้ การหยั่งรู้ ความเปิดกว้าง ความเคารพในความเป็นมนุษย์และการยอมรับในความแตกต่างหลากหลาย จนเกิดการใคร่ครวญด้วยจิตที่มีความเมตตากรุณา ทำให้จิตใจเปิดกว้าง สามารถทำความเข้าใจกับสิ่งต่าง ๆ มีคุณลักษณะที่เด่นชัดในด้านความตระหนักรู้ในตัวเอง ความเมตตากรุณา และจิตสาธารณะ สามารถเชื่อมโยงสิ่งที่ได้เรียนรู้กับการปฏิบัติจริงในชีวิตประจำวัน และเปลี่ยนแปลงตนเองให้สอดคล้องกับสถานการณ์ในปัจจุบันได้ยิ่งขึ้น
References
จิรัฐกาล พงศ์ภคเธียร. (2555). จิตตปัญญา : การเรียนรู้จิตสำนึกใหม่. กรุงเทพฯ: สวนเงินมีมา.
จุมพล พลูภัทรชีวิน. (2551). “จิตตปัญญาศึกษา: รุ่งอรุณแห่งจิตสำนึกใหม่ทางการศึกษา.” รวมบทความการประชุมวิชาการจิตตปัญญาศึกษา: การศึกษาเพื่อพัฒนามนุษย์. กรุงเทพฯ: ศูนย์จิตตปัญญาศึกษา มหาวิทยาลัยมหิดล.
ชลลดา ทองทวี และคณะ. (2550). รายงานผลการดำเนินงานฉบับสมบูรณ์ โครงการวิจัยและจัดความรู้จิตตปัญญาศึกษา. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมคุณภาพและศูนย์จิตตปัญญาศึกษา.
ธนา นิลชัยโกวิทย์. (2550). การเรียนรู้เพื่อการเปลี่ยนแปลงและจิตตปัญญาศึกษา. กรุงเทพฯ: ศูนย์จิตตปัญญาศึกษา มหาวิทยาลัยมหิดล.
ประเวศ วะสี. (2551). มหาวิทยาลัยไทยกับจิตตปัญญาศึกษาและไตรยางค์แห่งการศึกษา. กรุงเทพฯ: ศูนย์จิตตปัญญาศึกษา มหาวิทยาลัยมหิดล และแผนงานพัฒนาจิตเพื่อสุขภาพ.
พิจิตรา ธงพานิช. (2560). วิชาการจัดการเรียนรู้และการจัดการในชั้นเรียน: รูปแบบการสอน ADDIE (ADDIE Model). (พิมพ์ครั้งที่ 3). นครปฐม: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยศิลปากร วิทยาเขตพระราชวังสนามจันทร์.
พักตร์วิภา โพธิ์ศรี. (2553). รายงานการวิจัยเรื่องการจัดการเรียน การสอนตามแนวคิดจิตตปัญญาศึกษา รายวิชาสังคมวิทยาการศึกษาสำหรับนิสิตระดับปริญญาตรี คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา. ชลบุรี: คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา.
วิจักขณ์ พานิช. (2551). เรียนรู้ด้วยใจอย่างใคร่ครวญ:การศึกษาดั่งเส้นทางแสวงหาจิตวิญญาณ. (พิมพ์ครั้งที่ 2). ศูนย์จิตตปัญญาศึกษา: สำนักพิมพ์สวนเงินมีมา.
สรยุทธ รัตนพจนารถ. (2551). ริเริ่มสำรวจความรู้ น้อมนำเข้ามาสู่ใจใคร่ครวญประยุกต์. การประชุมวิชาการประจำปี 2551. โครงการศูนย์จิตตปัญญาศึกษา มหาวิทยาลัยมหิดล.
สุมน อมรวิวัฒน์. (2551). บทบาทของสถาบันการศึกษาต่อการพัฒนาจิตใจ. กรุงเทพฯร: โรงพิมพ์และทำปกเจริญผล.
Kruse, K. (2008). Introduction to instructional design and the ADDIE model. Retrieved from http://www.e-learningguru.com/articles/art2_1.html.
