เจ้าฟ้าธรรมธิเบศร ไชยเชษฐ์สุริยวงศ์ : การถอดบทเรียนชีวิต เพื่อสร้างแนวคิดในการดำรงตน

ผู้แต่ง

  • ณัฐวุฒิ คล้ายสุวรรณ อาจารย์สาขาวิชาภาษาไทย คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย

คำสำคัญ:

เจ้าฟ้าธรรมธิเบศร, การถอดบทเรียนชีวิต, แนวคิดในการดำรงตน

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้ มีวัตถุประสงค์ในการศึกษาเพื่อถอดบทเรียนชีวิตของเจ้าฟ้าธรรมธิเบศร  ไชยเชษฐ์สุริยวงศ์ และสร้างแนวคิดในการดำรงตน ผลการศึกษาพบว่าเหตุที่ชีวิตของเจ้าฟ้าธรรมธิเบศร ไชยเชษฐ์สุริยวงศ์ มีความรุ่งโรจน์เนื่องจากทรงเป็นผู้มีความรอบรู้ ทำให้ได้รับความไว้วางใจจากพระเจ้า      แผ่นดิน และด้วยความอ่อนน้อมถ่อมตนจึงทำให้ได้รับการสนับสนุนจากขุนนาง ให้ดำรงตำแหน่งกรมพระราชวังบวรสถานมงคล สำหรับสาเหตุที่ทำให้ชีวิตของเจ้าฟ้าธรรมธิเบศร ไชยเชษฐ์สุริยวงศ์ มุ่งไปสู่ความหายนะ เนื่องจากทรงตกอยู่ในอำนาจของโทสะและตัณหา โดยอำนาจแห่งโทสะทำให้พระองค์มองเห็นผู้อื่นเป็นศัตรู พระองค์จึงไม่มีมิตรแท้ และได้รับความเดือดร้อนจากการมองเห็นผู้อื่นเป็นศัตรู ทั้งนี้อำนาจแห่งตัณหาทำให้พระองค์ทำเรื่องผิดศีลธรรม คือ ลักลอบเป็นชู้กับเจ้าฟ้าสังวาลย์ นอกจากนี้การถอดบทเรียนจากชีวิตของเจ้าฟ้าธรรมธิเบศร ไชยเชษฐ์สุริยวงศ์ ทำให้ได้แนวคิดในการดำรงชีวิตว่า ควรตั้งใจศึกษาเล่าเรียนเพื่อให้มีความรอบรู้ในการปฏิบัติงาน ควรมีความอ่อนน้อมถ่อมตนต่อผู้ใหญ่ ไม่ควรสร้างศัตรู ความสุภาพเรียบร้อยเป็นสิ่งที่ทำให้เกิดมิตร ไม่ควรทำเรื่องผิดศีลธรรม หลักอริยสัจ 4 เป็นหลักธรรมที่ช่วยบำบัดความทุกข์

 

เอกสารอ้างอิง

กรมศิลปากร. (2539). วรรณกรรมสมัยสุโขทัย. กรุงเทพฯ: บริษัท ศรีเมืองการพิมพ์ จำกัด.

________. (2545). วรรณกรรมสมัยอยุธยา เล่ม 3. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์คุรุสภาลาดพร้าว.

คำให้การขุนหลวงหาวัด. (2553). กรุงเทพฯ: แสงดาว.

ชัยวัฒน์ อัตพัฒน์ และทวี ผลสมภพ. (2555). หลักพุทธศาสนา. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

ธนิต อยู่โพธิ์. (2505). เจ้าฟ้าธรรมธิเบศร พระประวัติและพระนิพนธ์ร้อยกรอง. กรุงเทพฯ: ศิลปาบรรณาคาร.

รื่นฤทัย สัจจพันธุ์. (2566). ความรู้ทั่วไปทางภาษาไทย ตอนที่ 3 วรรณคดีไทย. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

ลักษณวัต ปาละรัตน์. (2560). พระพุทธศาสนาเบื้องต้น. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

วิไลเลขา ถาวรธนสาร และคณะ. (2563). พื้นฐานวัฒนธรรมไทย. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง

ศุภร บุนนาค และสุริยา รัตนกุล. (2548). สุนทรียภาพจากเจ้าฟ้ากุ้ง. กรุงเทพฯ: สร้างสรรค์บุ๊คส์.

สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาเดชาดิศร. (2544). โคลงโลกนิติ. กรุงเทพฯ: บันทึกสยาม.

สืบพงศ์ ธรรมชาติ. (2542). วรรณคดีชาดก. กรุงเทพฯ: โอเดียนสโตร์.

เสฐียรโกเศศ และนาคประทีป. (2552). กามนิต-วาสิฏฐี. กรุงเทพฯ: ศยาม.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-08-30

รูปแบบการอ้างอิง

คล้ายสุวรรณ ณ. (2025). เจ้าฟ้าธรรมธิเบศร ไชยเชษฐ์สุริยวงศ์ : การถอดบทเรียนชีวิต เพื่อสร้างแนวคิดในการดำรงตน. วารสารเมธีวิจัย Savant Journal of Social Sciences, 2(4), 46–57. สืบค้น จาก https://so16.tci-thaijo.org/index.php/SJ_SS/article/view/2201

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิชาการ