การใช้นโยบายการคลังเพื่อลดความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจและสังคม: ภาพสะท้อนหลังจากวิกฤตต้มยำกุ้งและโควิด 19
บทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่ออธิบายถึงวิกฤตต้มยำกุ้งและโควิด 19 และวิเคราะห์ผลของการใช้นโยบายการคลังเพื่อลดความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจและสังคม ด้วยการศึกษาเอกสารและงานวิชาการ และทำการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิเคราะห์ พบว่า วิกฤตต้มยำกุ้ง เกิดขึ้นในปี 2540 ในยุครัฐบาลพลเอกชวลิต ยงใจยุทธ ด้วยการประกาศลอยตัวค่าเงินบาท ทำให้ค่าเงินบาทอ่อนตัวอย่างทันทีกระทบต่อสถาบันการเงิน และเกิดการเพิ่มขึ้นของหนี้สาธารณะ ส่วนปลายปี 2562 เป็นการระบาดของเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) เป็นภาวะฉุกเฉินด้านสาธารณสุขระหว่างประเทศ (Public Health Emergency of International Concern) และเป็นการแพร่ระบาดใหญ่ระดับโลกส่งผลต่อการเพิ่มรายจ่ายของรัฐ โดยเฉพาะงบประมาณฉุกเฉินด้านสาธารณสุข รัฐบาลไทยต้องจัดสรรงบประมาณจำนวนมากเพื่อสนับสนุนระบบสาธารณสุข นโยบายการคลังที่ใช้เป็นการก่อหนี้สาธารณะเพิ่มขึ้นซึ่งรัฐบาลควรมีวินัยทางการคลังในการควบคุมการดำเนินการทางงบประมาณหรือการใช้จ่ายเงินงบประมาณ โดยรักษาดุลยภาพระหว่างรายได้กับรายจ่าย และก่อหนี้สาธารณะเท่าที่จำเป็นและตามความสามารถในการชำระหนี้
References
เฉลิมชัย บุญยะลีพรรณ และคณะ. (2565). ความเหลื่อมล้ำทางสังคมของไทย ในมิติด้านการศึกษา เศรษฐกิจ และสาธารณสุข. วารสารสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. 25(2), 240-261.
ชาญชัย คำจำปา และภักดี โพธิ์สิงห์ (2564). นโยบายทางเศรษฐกิจกับการแก้ไขปัญหาเศรษฐกิจในยุคโควิด-19. วารสารการบริหารการปกครองและนวัตกรรมท้องถิ่น. 5(3), 99-116.
ฐากูร จุลินทร. (2565). หนี้สาธารณะ: สัญญะเตือนภัยทางเศรษฐกิจ. สืบค้นเมื่อ 17 กรกฎาคม 2567, จาก https://shorturl.at/fxw9y
ดิเรก ปัทมสิริวัฒน์ และดารุณี พุ่มแก้ว. (2560). เงินอุดหนุนเฉพาะกิจและความเหลื่อมล้ำการคลังท้องถิ่นในประเทศไทย. วารสารสถาบันพระปกเกล้า. 15 (1), 118-138.
ธนาคารแห่งประเทศไทย. (2541). การดำเนินงานของกองทุนฯ ในปีงบประมาณ 2540. สืบค้นเมื่อ 17 กรกฎาคม 2567, จากwww.bot.or.th/Thai/FinancialInstitutionsDevelopmentFund/About_FIDF/DocLib_Performance/การดำเนินงานของกองทุนฯ%20ในปีงบประมาณ%202540.pdf
ธร ปีติดล. (2563). ความเหลื่อมล้ำไทย: บทวิเคราะห์โครงสร้างทางอำนาจและอุดมการณ์. กรุงเทพฯ: สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.).
นครินทร์ ศรีเลิศ. (2567). เจาะลึกหนี้สาธารณะไทย 11 ล้านล้านบาท “การคลังไทย” ยังปลอดภัยหรือไม่?. สืบค้นเมื่อ 27 กรกฎาคม 2567, จาก https://www.bangkokbiznews.com/business/economic/1106828
นิภาพรรณ เจนสันติกุล. (2566). ความยากจนและความเหลื่อมล้ำในสังคมไทย. วารสารวิชาการมนุษยศาสตรและสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย. 6(1), 61-74.
นิยม รัฐอมฤต. (ม.ป.ป.). วิกฤตต้มยำกุ้ง. สืบค้นเมื่อ 17 กรกฎาคม 2567, จาก https://shorturl.at/Z8a7T
ปภัศร ชัยวัฒน์ และสวรัย บุณยมานนท์. (2563). ความเปราะบางทางเศรษฐกิจของครัวเรือนไทยมุสลิมในสามจังหวัดชายแดนใต้. สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.).
มีชัย ออสุวรรณ และคณะ. (2563). การจัดสรรงบประมาณลงพื้นที่จังหวัดและความเหลื่อมล้ำด้านการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์. วารสารสถาบันพระปกเกล้า. 19 (3), 5-28.
รักพงษ์ แสนศรี, ธฤษวรรณ อัมพรมหา และธนวรรณ วรสิงห์. (2566). วิเคราะห์นโยบายท่องเที่ยวของรัฐบาลเพื่อกระจายจำนวนนักท่องเที่ยวและรายได้การท่องเที่ยวสู่จังหวัดที่ไม่ใช่เมืองหลวงผ่านโครงการระเบียงเศรษฐกิจของประเทศไทย. มนุษยศาสตร์ สังคมศาสตร์. 40 (2), 113-136.
โศภิต นาสืบ. (2564). รายงานผลการทบทวนผลกระทบเชิงเศรษฐกิจและสังคมจากการระบาดของโรคโควิด-19 ในระดับโลกและในประเทศไทย. กรุงเทพฯ: สำนักงานพัฒนานโยบายสุขภาพระหว่างประเทศ (IHPP) กองโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค.
สำนักงานบริหารหนี้สาธารณะ. (2565). หนี้สาธารณะคงค้าง ปีงบประมาณ 2541 ถึงปัจจุบัน. สืบค้นเมื่อ 17 กรกฎาคม 2567, จาก https://www.pdmo.go.th/th
อังสุมาลี ผลภาค และคณะ. (2566). การเงินการคลังสุขภาพเพื่อตอบสนองการแพร่ระบาดโรคโควิด 19 ในประเทศไทย. กรุงเทพฯ: สำนักงานบริหารการวิจัยและนวัตกรรมสาธารณสุข (สบวส.) และโครงการประเมินเทคโนโลยีและนโยบายด้านสุขภาพ (HITAP).