การยกระดับเทศกาล-ประเพณีสู่ระดับชาติและนานาชาติ: มุมมองด้านการขับเคลื่อนนโยบายสู่การปฏิบัติของสำนักงานปลัดกระทรวงวัฒนธรรม
คำสำคัญ:
ยกระดับเทศกาลประเพณี, วัฒนธรรม, soft powerบทคัดย่อ
บทความนี้มุ่งศึกษาการนำทุนทางวัฒนธรรมด้านเทศกาลประเพณีมาต่อยอดด้าน “คุณค่า” เพื่อสร้าง “มูลค่าเพิ่ม” ทางเศรษฐกิจและการท่องเที่ยว ผ่านนโยบายยกระดับเทศกาล-ประเพณีสู่ระดับชาติและนานาชาติของสำนักงานปลัดกระทรวงวัฒนธรรม โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษากระบวนการขับเคลื่อนนโยบายยกระดับเทศกาล-ประเพณีสู่ระดับชาติและนานาชาติ (2) วิเคราะห์ปัญหาและอุปสรรคที่เกิดขึ้นจากการขับเคลื่อนนโยบาย และ (3) เสนอแนะแนวทางการ
พัฒนาการขับเคลื่อนนโยบาย โดยเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพด้วยการวิจัยเชิงเอกสารและการวิจัยเชิงสนามโดยวิธีการสัมภาษณ์ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ ซึ่งเป็นคณะทำงานขับเคลื่อนนโยบายระดับกระทรวง และบุคลากรสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัด จำนวน 10 คน ทั้งนี้ โดยนำเสนอในรูปแบบพรรณนา
ผลการศึกษาพบว่า ประการแรก กระบวนการขับเคลื่อนนโยบายดังกล่าว มีการดำเนินการผ่านกลไก 2 ระดับ ได้แก่ คณะทำงานในระดับกระทรวง และระดับจังหวัด ผ่านขั้นตอนที่เกี่ยวข้อง จำนวน 9 ขั้นตอน ประการที่สอง ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการนำนโยบายไปปฏิบัติ พบว่ามี 6 ปัจจัย ได้แก่ ความชัดเจนของนโยบาย ทรัพยากร การติดต่อสื่อสาร ความพร้อมของหน่วยงานที่นำนโยบายไปปฏิบัติ สภาพแวดล้อม และความร่วมมือร่วมใจของผู้ปฏิบัติ ประการที่สาม ปัญหาและอุปสรรคของการนำนโยบายไปปฏิบัติ ได้แก่ การขาดความรู้ความเข้าใจในวัตถุประสงค์และเป้าหมายของนโยบาย การขาดการสื่อสารที่มีประสิทธิภาพ ทรัพยากรทางการบริหารมีไม่เพียงพอ และการเปลี่ยนแปลงของบริบทสภาพแวดล้อม ส่วนประการสุดท้ายที่ค้นพบคือ ข้อเสนอแนะแนวทางการพัฒนาการขับเคลื่อนนโยบายดังกล่าวไปปฏิบัติในอนาคตคือ การปรับปรุงแนวทางการพิจารณาจัดสรรงบประมาณ การปรับเปลี่ยนรูปแบบและแนวทางการดำเนินการ รวมทั้งบริหารโครงการตามหลักการบริหารราชการแบบบูรณาการ
เอกสารอ้างอิง
กรมส่งเสริมวัฒนธรรม. (2568). มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติ. ค้นเมื่อวันที่ 5 มิถุนายน 2568, จาก https://ich-thailand.org/heritage/national
กล้า ทองขาว. (2534). การวิเคราะห์ปัจจัยที่ส่งผลต่อความสำเร็จของการนำนโยบายสาธารณะไปปฏิบัติ: กรณีศึกษานโยบายรณรงค์เพื่อการเรียนรู้หนังสือแห่งชาติ. วิทยานิพนธ์หลักสูตรปริญญาพัฒนบริหารศาสตรดุษฎีบัณฑิต (การบริการการพัฒนา) คณะรัฐประศาสนศาสตร์ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์.
จิตราวรรณ หวังเจริญ. (2552). การนำนโยบายหนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์ไปปฏิบัติ ในอำเภอสมเด็จ จังหวัดกาฬสินธุ์. วิทยานิพนธ์รัฐศาสตรมหาบัณฑิต แขนงวิชาการเมืองการปกครอง สาขาวิชารัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
จุมพล หนิมพานิช. (2554). การนำนโยบายไปสู่การปฏิบัติ มุมมองในทัศนะทางรัฐศาสตร์ การเมือง
และรัฐประศาสนศาสตร์ การบริหาร และกรณีศึกษาของไทย. กรุงเทพฯ: แอคทีฟ พริ้นท์.
ธนาคารแห่งประเทศไทย. (2568). แนวโน้มการฟื้นตัวของนักท่องเที่ยวต่างชาติ. ค้นเมื่อวันที่ 5 มิถุนายน 2568, จาก https://www.bot.or.th/content/dam/bot/documents/th/our-roles/monetary-policy/mpc-publication/monetary-policy-report/mpr-box/MPR_2566_Q1_BOX1.pdf
ประณยา ชัยรังสี. (2556). การนํานโยบายการพัฒนาสังคมไปปฏิบัติ : กรณีศึกษาสำนักงานปลัดกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์. วารสารการจัดการสมัยใหม่, 11(2), 151 – 165.
บุญเกียรติ การะเวกพันธุ์. (2567). เอกสารประกอบการบรรยายกระบวนวิชา PAD 6401 การกำหนดและการวิเคราะห์นโยบายสาธารณะ. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง, โครงการรัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต.
บุญเกียรติ การะเวกพันธุ์. (2568). เอกสารประกอบการบรรยายกระบวนวิชา PAD 7402 การนำนโยบายไปปฏิบัติและการประเมินผลนโยบาย. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง, โครงการรัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต.
ภฤศวินท์ ชยาภิวัฒน์. (2564). ปัญหาในการนำนโยบายระบบราชการ 4.0 ไปปฏิบัติ กรณีศึกษาองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้. วิทยานิพนธ์รัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
วรเดช จันทรศร. (2548). ทฤษฎีการนำนโยบายสาธารณะไปปฏิบัติ. กรุงเทพฯ: สหายบล๊อกและการพิมพ์.
วรพล เกิดแก้ว. (2565). การศึกษาการนำนโยบายส่งเสริมการท่องเที่ยวเมืองรองไปปฏิบัติในจังหวัดราชบุรี. วิทยานิพนธ์รัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
วิโรจน์ ก่อสกุล. (2567). เอกสารประกอบการบรรยายกระบวนวิชา PAD 6201 องค์การและนวัตกรรมในองค์การ. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง, โครงการรัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต.
สำนักงานปลัดกระทรวงวัฒนธรรม. (2565). รายงานผลการดำเนินงานยกระดับเทศกาลประเพณีไปสู่ระดับชาติและนานาชาติของสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัด ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565. กรุงเทพฯ: ผู้แต่ง
สำนักงานปลัดกระทรวงวัฒนธรรม. (2566). รายงานผลการดำเนินงานยกระดับเทศกาลประเพณีไปสู่ระดับชาติและนานาชาติของสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัด ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2566. กรุงเทพฯ: ผู้แต่ง
สำนักงานปลัดกระทรวงวัฒนธรรม. (2567). รายงานผลการดำเนินงานยกระดับเทศกาลประเพณีไปสู่ระดับชาติและนานาชาติของสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัด ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2567. กรุงเทพฯ: ผู้แต่ง
ศุภชัย ยาวะประภาษ. (2557). นโยบายสาธารณะ. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ศุภัทรา อำนวยสวัสดิ์. (2568). เอกสารประกอบการบรรยายกระบวนวิชา PAD 7402 การนำนโยบายไปปฏิบัติและการประเมินผลนโยบาย. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง, โครงการรัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
หมวดหมู่
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 ลัทธพล อุ่นใจ, ปะการัง ชื่นจิตร

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.