ค่าวซอตำนานแลส้างวัดสวนดอกไม้นครเชียงใหม่: หลักฐานศาสนศรัทธาภาคประชาชนในการบูรณะวัดสวนดอก พ.ศ. 2474

บทคัดย่อ

บทความนี้นำเสนอผลการศึกษาวรรณกรรมเรื่อง ค่าวซอตำนานแลส้างวัดสวนดอกไม้นครเชียงใหม่ โดยใช้ทฤษฎีวิเคราะห์วรรณกรรม ด้วยการศึกษาลักษณะต้นฉบับ คุณค่าของเนื้อหา โดยเฉพาะอย่างยิ่งภาพสะท้อนสังคมซึ่งทำให้เห็นถึงศาสนศรัทธาภาคประชาชนในการบูรณะวัดสวนดอก พ.ศ. 2474

ผลการศึกษาพบว่าวรรณกรรมเรื่องนี้บันทึกด้วยอักษรธรรมล้านนา ตีพิมพ์โดยโรงพิมพ์อเมริกัน ประพันธ์ด้วยฉันทลักษณ์ค่าวซอ มีคุณค่าสำคัญคือการเป็นหลักฐานที่บันทึกถึงเหตุการณ์การบูรณะวัดสวนดอกด้วยความร่วมมือของศาสนศรัทธาภาคประชาชน โดยให้รายละเอียดของเหตุการณ์ได้เป็นอย่างดี ดังประเด็นต่อไปนี้ 1) ลำดับเหตุการณ์ มีการระบุวันเวลาแต่ละเหตุการณ์ได้ชัดเจนและลำดับเหตุการณ์อย่างเป็นระเบียบ 2) ผู้มีบทบาทในการบูรณะ ได้แก่ ประชาชน พระภิกษุ ผู้ค้าวัสดุก่อสร้าง ซึ่งผู้แต่งให้ข้อมูลของเจ้าภาพในการบูรณะซ่อมสร้างสิ่งต่าง ๆ ไว้อย่างละเอียดทั้งนามเจ้าภาพและถิ่นฐาน แสดงให้เห็นความร่วมมือภาคประชาชนซึ่งสอดคล้องกับหลักฐานอื่น ๆ และ 3) รายละเอียดการบูรณะ กล่าวถึงขั้นตอนและรายละเอียดการบูรณะซ่อมสร้างพระวิหาร เจดีย์ประธาน เจดีย์ราย และพระพุทธรูปค่าคิงครูบาศรีวิชัย

ค่าวซอเรื่องนี้ยังสะท้อนให้เห็นว่าความร่วมมือของประชาชนเกิดจากความศรัทธาต่อพุทธศาสนา โดยเฉพาะความศรัทธาในครูบาศรีวิชัยผู้เป็นประธานการบูรณะ โดยแสดงทัศนะต่อครูบาศรีวิชัย ได้แก่ 1) เป็นผู้มีความชำนาญในงานบูรณปฏิสังขรณ์ 2) เป็นผู้มีบุญบารมี และ 3) เป็นพระโพธิสัตว์ เป็นผลให้เกิดความร่วมมือในการบูรณะวัดสวนดอกจนประสบผลสำเร็จ

ค่าวซอเรื่องนี้จึงเป็นหลักฐานสำคัญในเหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์ที่แสดงความร่วมมือของศาสนศรัทธาภาคประชาชนในงานสาธารณประโยชน์ โดยเฉพาะกิจกรรมที่นำโดยครูบาศรีวิชัยได้เป็นอย่างดี