การพัฒนาตนตามหลักไตรสิกขาในพระไตรปิฎก
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
หลักไตรสิกขาคือหัวใจสำคัญของการพัฒนาตนเองตามแนวทางพระพุทธศาสนาประกอบด้วย 3 องค์ประกอบหลัก คือ 1) ศีลเป็นการฝึกฝนพฤติกรรมให้เหมาะสมและเป็นประโยชน์ต่อตนเองและผู้อื่น เน้นการรักษาศีล 5 เป็นพื้นฐาน และการฝึกฝนวินัยในชีวิตประจำวัน เพื่อสร้างพื้นฐานที่ดีในการพัฒนาจิตใจต่อไป 2) สมาธิเป็นการฝึกจิตให้สงบ มีสมาธิจดจ่ออยู่กับสิ่งใดสิ่งหนึ่ง เพื่อพัฒนาคุณสมบัติทางจิต เช่น ความเมตตา กรุณา ความอดทน และสติสัมปชัญญะ 3) ปัญญาเป็นการฝึกฝนปัญญาให้เกิดความรู้ความเข้าใจในสิ่งต่างๆ อย่างถูกต้อง เห็นแจ้งในสัจธรรมของชีวิตเพื่อนำไปสู่การดับทุกข์และความหลุดพ้น
การพัฒนาตนตามหลักไตรสิกขาในพระไตรปิฎกเป็นการฝึกฝนตนเองทั้งทางกาย วาจา และใจ เพื่อให้เป็นคนดี มีความสุข และมีความรู้ความเข้าใจในชีวิตอย่างแจ่มแจ้ง เพื่อให้บุคคลได้พัฒนาตนเองทั้งทางกาย วาจา และใจ ให้มีความสุขสงบภายใน และสามารถดำเนินชีวิตอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุขและเป็นประโยชน์ต่อส่วนรวม โดยมีเป้าหมายสูงสุดคือการบรรลุถึงความหลุดพ้นจากทุกข์ โดยมีประโยชน์ที่ได้รับจากการปฏิบัติตามหลักไตรสิกขา ได้แก่ 1) ความสงบสุขทางใจ การฝึกสมาธิช่วยให้จิตใจสงบและมีความสุข 2) ความสัมพันธ์ที่ดี การรักษาศีลทำให้มีสัมพันธ์ที่ดีกับผู้อื่น 3) ปัญญาที่เพิ่มพูน การฝึกปัญญาช่วยให้เข้าใจชีวิตและแก้ไขปัญหาได้ดีขึ้น และ 4) การพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง การปฏิบัติตามหลักไตรสิกขาเป็นกระบวนการที่ต่อเนื่องและช่วยให้เราพัฒนาตนเองได้ตลอดชีวิต นอกจากนี้ การนำหลักไตรสิกขาไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันได้หลายวิธี เช่น การฝึกปฏิบัติธรรม การทำสมาธิ การศึกษาพระธรรมคำสอน การทำความดี และการอยู่ร่วมกับผู้อื่นอย่างสงบสุข
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ส่งมาขอรับการตีพิมพ์ในวารสารวารสารการบริหารการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์ จะต้องไม่เคยตีพิมพ์หรืออยู่ระหว่างการพิจารณาจากผู้ทรงคุณวุฒิเพื่อตีพิมพ์ในวารสารอื่น รวมทั้งผู้เขียนจะต้องคำนึงถึงจริยธรรมการวิจัย ไม่ละเมิดหรือคัดลอกผลงานของผู้อื่นมาเป็นของตนเอง ซึ่งทางวารสารได้กำหนดความซ้ำของผลงานด้วยโปรแกรม CopyCat เว็บ Thaijo ในระดับ ไม่เกิน 25%
ในกรณีที่ บทความวิจัยมีกระบวนการวิจัยเกี่ยวข้องกับมนุษย์ ผู้นิพนธ์จะต้องส่งหลักฐานการรับรองจริยธรรมการวิจัยในมนุษย์มาประกอบการลงตีพิมพ์ด้วยจึงจะได้รับการพิจารณาลงตีพิมพ์ในวารสาร
ผู้เขียนบทความจะต้องปฏิบัติตามหลักเกณฑ์การเสนอบทความเพื่อตีพิมพ์ในวารสารการบริหารการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์ รวมทั้งระบบการอ้างอิงต้องเป็นไปตามหลักเกณฑ์ของวารสารการบริหารการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์ โดยรวมทั้งทัศนะและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความในวารสารการบริหารการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์ ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความนั้น และไม่ถือเป็นทัศนะและความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการวารสารการบริหารการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์ และวารสารการบริหารการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์
References
ชูสกุล อาจมังกร. (2564). ไตรสิกขา : พุทธธรรมพื้นฐานของการจัดการเรียนรู้. วารสารบวรสหการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์. 2(2). 41-47.
เนตรชนก วิภาตะศิลปิน. (2559). รูปแบบการพัฒนาเยาวชนตามหลักไตรสิกขาในโครงการสามเณรปลูกปัญญาธรรม. ดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พุทธทาสภิกขุ. (2549). การศึกษาสมบูรณ์แบบ: คือวงกลมที่คุ้มครองโลกถึงที่สุด. กรุงเทพมหานคร: อุษาการพิมพ์.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป. อ. ปยุตฺโต). (2550). หัวใจพระพุทธศาสนา. พุทธจักร. 61(5). 7.
พระครูปลัดสุรวุฒิ สิริวฑฺฒโก (อุกฤษโชค) และศุขภิญญา ศรีคำไทย. (2562). การบริหารตนตามแนวพุทธธรรมเพื่อบริหารองค์การทางการศึกษา. วารสารครุศาสตร์ปริทรรศน์ คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 6(3). 266-277.
พระครูสุนทรสุวรรณการ (ประทีป สุเมโธ). (2559). รูปแบบการพัฒนาพฤติกรรมการครองตนตามหลักปัญญา 3 สำหรับผู้บริหารสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา. ดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระศรีคัมภีรญาณ (สมจินต์ สมฺมาปญฺโญ/วันจันทร์). (2559). บูรณาการพุทธธรรมเพื่อเสริมสร้างพลังบริหาร. พิมพ์ครั้งที่ 2. พระนครศรีอยุธยา : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
สุมน อมรวิวัฒน์. (2542). การพัฒนาการเรียนรู้ตามแนวพุทธศาสตร์ : ทักษะกระบวนการเผชิญสถานการณ์. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป. อ. ปยุตฺโต). (2565). พุทธธรรม ฉบับปรับปรุงและขยายความ. พิมพ์ครั้งที่ 44. กรุงเทพมหานคร: ผลิธัมม์.
พระธรรมปิฎก (ป. อ. ปยุตฺโต). (2537). พุทธวิธีแก้ปัญหาเพื่อศตวรรษที่ 21. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์สหธรรมิก.
ดุษฎี สีตลวรางค์. (2532). การศึกษาในสังคมพระพุทธศาสนาตามที่ปรากฏในพระไตรปิฎก. ดุษฎีนิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
พระพุทธโฆสเถระ. (2554). คัมภีร์วิสุทธิมรรค. แปลและเรียบเรียงโดย สมเด็จพระพุฒาจารย์ (อาจ อาสภมหาเถระ). พิมพ์ครั้งที่ 10. กรุงเทพมหานคร: ธนาเพรส.