องค์ประกอบคุณลักษณะอันพึงประสงค์ตามหลักสังคหวัตถุ 4 ของนักเรียนโรงเรียนสาธิตปทุม

Main Article Content

พลเอก อดิศร สุวรรณตรา
สมศักดิ์ บุญปู่

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเสนอองค์ประกอบคุณลักษณะอันพึงประสงค์ตามหลักสังคหวัตถุ 4 ของนักเรียนโรงเรียนสาธิตปทุม เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการสัมภาษณ์ผู้ให้ข้อมูลสำคัญที่มีส่วนเกี่ยวข้อง จำนวน 17 คน ด้วยแบบสัมภาษณ์แบบกึ่งมีโครงสร้าง และทำการวิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา


ผลการวิจัยพบว่า องค์ประกอบคุณลักษณะอันพึงประสงค์ตามหลักสังคหวัตถุ 4 ของนักเรียนโรงเรียนสาธิตปทุม ประกอบด้วย 1) คุณลักษณะอันพึงประสงค์ด้านการให้ (ทาน) นักเรียนมีการเสียสละ แบ่งปันสิ่งของ เวลา ความรู้ หรือความสามารถให้แก่ผู้อื่นโดยไม่หวังผลตอบแทน 2) คุณลักษณะอันพึงประสงค์ด้านวาจาสุภาพ (ปิยวาจา) นักเรียนมีการใช้คำพูดที่ไพเราะ สุภาพ อ่อนน้อม และเหมาะสมกับสถานการณ์และบุคคลที่พูดด้วย 3) คุณลักษณะอันพึงประสงค์ด้านจิตสาธารณะ (อัตถจริยา) นักเรียนมีจิตใจที่เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ เห็นแก่ประโยชน์ส่วนรวม และพร้อมที่จะทำประโยชน์ให้แก่ผู้อื่นและสังคม 4) คุณลักษณะอันพึงประสงค์ด้านประพฤติตนเหมาะสม (สมานัตตตา) นักเรียนมีการปฏิบัติตนตามบทบาทและหน้าที่ของตนเองอย่างเหมาะสม รู้จักควบคุมอารมณ์ และมีความรับผิดชอบ

Article Details

How to Cite
สุวรรณตรา พ. อ. ., & บุญปู่ ส. . (2025). องค์ประกอบคุณลักษณะอันพึงประสงค์ตามหลักสังคหวัตถุ 4 ของนักเรียนโรงเรียนสาธิตปทุม . วารสารการบริหารการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์, 3(1), 1–11. สืบค้น จาก https://so16.tci-thaijo.org/index.php/JEAHS/article/view/1699
บท
บทความวิจัย

References

กระทรวงศึกษาธิการ. (2542). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.2542 แก้ไข เพิ่มเติม (ฉบับที่ 2). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์คุรุสภาลาดพร้าว.

จิระวัฒน์ โรจนศิลป์. (2565). การบูรณาการเพื่อพัฒนานักเรียนให้มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์อยู่อย่างพอเพียงอย่างยั่งยืน. วารสารวิจยวิชาการ, 5(4), 309-323.

ฐิตินันทน์ ผิวนิล. (2565). แนวทางส่งเสริมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ค่านิยม และหลักคุณธรรมสำหรับนักเรียนโรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานคร. วารสารประชากรศาสตร์, 38(1), 1-20.

ธนวัฒน์ บุญทวี. (2558). การพัฒนาการมีส่วนร่วมของชุมชนในการบริหารงานโรงเรียนอนุบาลเทศบาล ตำบลแม่อาย (บ้านเด่น) อำเภอแม่อาย จังหวัดเชียงใหม่ โดยใช้เทคนิคการประชุมเชิงสร้างสรรค์ (AIC : Appreciation Influence Control). วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย.

ธวัชชัย รัตตัญญู. (2551). การพัฒนารูปแบบการบริหารโดยใช้โรงเรียนเป็นฐานในโรงเรียนสังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยสยาม.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป. อ. ปยุตโต). (2559). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม. พิมพ์ครั้งที่ 34. กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิการศึกษาเพื่อสันติภาพ พระธรรมปิฎก (ป. อ. ปยุตโต).

เพ็ญวรา ชูประวัติ. (2565). การศึกษาคุณลักษณะที่พึงประสงค์ของนักเรียนคุณภาพสำหรับสังคมโลกในอนาคต. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี, 33(3), 48-64.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

โรงเรียนสาธิตปทุม. (2566). ข้อมูลโรงเรียน. แหล่งที่มา https://sathitpathum.ac.th/ สืบค้นเมื่อ 9 มกราคม 2566.

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ. (2555). จุดเน้น สพฐ. ปี 2555. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ.

สำนักงานคณะกรรมการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2559). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12. กรุงเทพมหานคร: สำนักนายกรัฐมนตรี.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2550). การเสริมสร้างคุณธรรมในระบบการศึกษาไทย. กรุงเทพมหานคร: วีทีซีคอมมิวนิเคชั่น.

อารมณ์ คำเกาะ. (2557). การพัฒนาการมีส่วนร่วมของผู้ปกครองในการจัดการศึกษาของโรงเรียนบ้านโคกไม้ล้ม สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร เขต 3. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร.