นวัตกรรมการจัดการคุณภาพการบริการในกิจการฮัจย์: การศึกษาเชิงประจักษ์ด้านอาหารและที่พักสำหรับผู้แสวงบุญชาวไทย
คำสำคัญ:
ฮัจย์, คุณภาพการบริการ, บริการอาหารและที่พัก, ความพึงพอใจของผู้แสวงบุญ, ผู้แสวงบุญชาวไทยบทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประสบการณ์เชิงการบริโภคและระดับความพึงพอใจของผู้แสวงบุญชาวไทยต่อคุณภาพการบริการด้านอาหารและที่พัก ณ นครมักกะห์และนครมะดีนะห์ ภายใต้กรอบแนวคิดวัฒนธรรมศึกษาและการจัดการอุตสาหกรรมบริการฮัจย์ โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงปริมาณ เก็บรวบรวมข้อมูลจากผู้แสวงบุญชาวไทยในปี พ.ศ. 2566 จำนวน 400 คน
ผลการวิจัยพบว่า ผู้แสวงบุญมีความพึงพอใจโดยรวมต่อบริการอาหารและที่พักในระดับมาก โดยนครมักกะห์มีค่าเฉลี่ยความพึงพอใจด้านอาหารเท่ากับ 3.16 และด้านที่พักเท่ากับ 3.04 ปัจจัยที่ได้รับการประเมินในระดับสูง ได้แก่ ความสะอาดและสภาพแวดล้อมของสถานที่ให้บริการ ขณะที่ข้อจำกัดที่สำคัญ ได้แก่ คุณภาพขนมหวาน ระบบลิฟต์ และพื้นที่ระเบียงห้องพัก สำหรับนครมะดีนะห์ พบว่าความพึงพอใจโดยรวมอยู่ที่ระดับ 3.09 โดยมีจุดเด่นด้านทำเลที่ตั้งของที่พัก แต่ยังมีข้อจำกัดด้านรสชาติอาหาร
งานวิจัยนี้นำเสนอแนวทางเชิงนวัตกรรมในการพัฒนาเมนูอาหารและการบริหารจัดการสิ่งอำนวยความสะดวก เพื่อยกระดับคุณภาพการบริการและเสริมสร้างขีดความสามารถในการแข่งขันของผู้ประกอบกิจการฮัจย์ไทยในบริบทการจัดการบริการระหว่างประเทศ
เอกสารอ้างอิง
กรมการศาสนา. (2566). รายงานสถิติผู้แสวงบุญฮัจย์ชาวไทย ประจำปี พ.ศ. 2566. กระทรวงวัฒนธรรม.
พระราชบัญญัติส่งเสริมกิจการฮัจย์ พ.ศ. 2524. (2524, 25 พฤศจิกายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 98 ตอนที่ 194. ฉบับพิเศษ หน้า 1.
Alghamdi, H. (2024a). Enhancing culinary experiences for religious tourists in Madinah. Saudi Journal of Tourism Studies, 5(2), 88–102.
Alghamdi, H. (2024b). Pilgrim accommodation satisfaction and facility management in Madinah. Saudi Journal of Tourism Research, 12(1), 55–68.
Alharbi, S. (2021). Food hygiene and pilgrim satisfaction in Makkah. Journal of Hospitality and Tourism Management, 48, 134–145.
Alotaibi, M. (2021). Factors influencing pilgrims’ satisfaction with accommodation services in Makkah. International Journal of Hospitality Management, 94, Article 102839.
Alqahtani, M. (2023). Pilgrims’ perceptions of food quality and variety during Hajj. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 35(8), 2845–2862.
Hassan, S. (2023). Accessibility and satisfaction with hotel facilities among elderly pilgrims. Journal of Tourism and Religious Studies, 8(2), 112–124.
Johnson, M. (2020). Gender and age influences on pilgrimage satisfaction in Western countries. Western Journal of Social Research, 22(3), 45–59.
Khan, A., & Ahmed, R. (2022). Food service quality and satisfaction among pilgrims in Madinah. Middle Eastern Journal of Tourism Research, 10(4), 115–129.
Kumar, R. (2021). Economic capacity and satisfaction levels of religious travelers in India. International Journal of Tourism Research, 23(5), 782–795.
Lembaga Tabung Haji. (2023). Annual report 2023: Managing Hajj for the Ummah. Kuala Lumpur, Malaysia.
Maslow, A. H. (1943). A theory of human motivation. Psychological Review, 50(4), 370–396.
Parasuraman, A., Zeithaml, V. A., & Berry, L. L. (1988). SERVQUAL: A multiple-item scale for measuring consumer perceptions of service quality. Journal of Retailing, 64(1), 12–40.
Rahman, A., Alzahrani, M., & Farooq, U. (2022). The role of signage and location in enhancing hotel guest satisfaction in Madinah. Middle East Hospitality Review, 14(3), 201–215.
Smith, J. (2023). Consumer satisfaction and spending behavior among first-time religious pilgrims. Journal of Religious Tourism, 11(2), 33–47.
Vroom, V. H. (1964). Work and motivation. Wiley.
Wang, L., & Chen, Y. (2022). Demographic factors influencing pilgrimage experiences in Asia. Asian Journal of Social Sciences, 50(1), 22–31.
Yamane, T. (1967). Statistics: An introductory analysis (2nd ed.). Harper and Row.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 Internatinal Islamic College Bangkok, Krik University
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
วารสารที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธ์ของวิทยาลัยนานาชาติอิสลามกรุงเทพ มหาวิทยาลัยเกริก
ข้อความที่ปรากฎในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับวิทยาลัยนานาชาติอิสลามกรุงเทพ และคณาจารย์ท่านอื่น แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียน
