การเงินอิสลาม: หลักการ แนวปฏิบัติ และบทบาทในระบบเศรษฐกิจโลก

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

การเงินอิสลามเป็นระบบการเงินที่ยึดหลักชะรีอะห์ (Shariah) ซึ่งห้ามการคิดดอกเบี้ย (Riba) ส่งเสริมการแบ่งปันความเสี่ยง และสนับสนุนการลงทุนที่เป็นธรรมและสอดคล้องกับหลักศาสนา การเงินอิสลามมีเครื่องมือทางการเงินที่หลากหลาย เช่น มูรอบาฮะห์ (Murabaha - สัญญาซื้อขายแบบบวกกำไรที่โปร่งใส), มุชารอกะห์ (Musharakah - การร่วมทุนแบ่งปันกำไรขาดทุน), ซุกูก (Sukuk - ตราสารหนี้อิสลาม), และกอร์ด ฮะซัน (Qard Hasan – เงินกู้ปลอดดอกเบี้ยเพื่อสวัสดิการสังคม) ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการพัฒนาเศรษฐกิจโลก โดยเฉพาะในตะวันออกกลาง เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และยุโรป โดยระบบธนาคารอิสลามมีการเติบโตอย่างต่อเนื่องและได้รับการยอมรับในระดับสากลจากองค์กร เช่น ธนาคารโลก (World Bank) และองค์การการเงินอิสลามระหว่างประเทศ (Islamic Financial Services Board – IFSB) การเงินอิสลามมีบทบาทสำคัญในการส่งเสริมเศรษฐกิจที่ยั่งยืน ลดความเหลื่อมล้ำ และสนับสนุนธุรกิจที่มีจริยธรรม อย่างไรก็ตามยังคงเผชิญความท้าทายในด้านกฎระเบียบ การบูรณาการกับตลาดการเงินแบบดั้งเดิม และความเข้าใจของนักลงทุนทั่วไป ดังนั้นการวิเคราะห์พบว่าการเงินอิสลามมีศักยภาพสูงในการเป็นทางเลือกสำหรับระบบเศรษฐกิจปัจจุบัน โดยหลักการสำคัญที่สนับสนุนการบูรณาการ ได้แก่ หลักการแบ่งปันความเสี่ยงที่เป็นธรรม ซึ่งช่วยลดความผันผวนของตลาด หลักการลงทุนที่มีฐานสินทรัพย์จริง ที่ป้องกันฟองสบู่ทางการเงิน และ หลักการคำนึงถึงผลกระทบต่อสังคมและสิ่งแวดล้อม ที่สอดคล้องกับเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน ซึ่งกลไกการพัฒนาที่สำคัญประกอบด้วย การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานทางกฎหมาย เพื่อรองรับเครื่องมือทางการเงินอิสลาม การสร้างมาตรฐานสากลที่เป็นที่ยอมรับ เพื่อเพิ่มความเชื่อมั่นของนักลงทุน และการพัฒนาบุคลากรที่มีความเชี่ยวชาญในการเงินอิสลาม ผลลัพธ์ที่คาดหวังคือ การสร้างระบบการเงินที่มีความยืดหยุ่น โปร่งใส และยั่งยืน ซึ่งสามารถเสริมสร้างเสถียรภาพทางการเงินและส่งเสริมการเติบโตทางเศรษฐกิจที่ครอบคลุมทุกกลุ่มในสังคม