การบริหารธุรกิจบนพื้นฐานของศีลบารมี

ผู้แต่ง

  • สิรินทร์ กันยาวิริยะ บริษัท ล.ธนวงศ์ (1997) จำกัด
  • ชิสา กันยาวิริยะ บริษัท ล.ธนวงศ์ (1997) จำกัด

คำสำคัญ:

ภาวะผู้นำ, การบริหารธุรกิจ, ศีลบารมี

บทคัดย่อ

          บทความวิชาการเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์แนวคิดศีลบารมีในพระพุทธศาสนาเถรวาท และประยุกต์ใช้เป็นกรอบจริยธรรมสำหรับการบริหารธุรกิจในยุคปัจจุบัน โดยมีแนวคิดหลักว่า ศีลบารมีมิใช่เพียงข้อปฏิบัติทางศาสนาในระดับปัจเจกบุคคลเท่านั้น หากแต่สามารถแปรเปลี่ยนเป็นระบบคุณธรรมที่มีพลังขับเคลื่อนองค์กรอย่างยั่งยืน บทความได้นำเสนอความหมายและระดับของศีลบารมีในสามระดับ คือ ศีลบารมี ศีลอุปบารมี และศีลปรมัตถบารมี พร้อมเชื่อมโยงกับแนวคิดทางการบริหารร่วมสมัย ได้แก่ ภาวะผู้นำเชิงคุณธรรม ผู้นำที่แท้จริง และผู้นำรับใช้ ผลจากการวิเคราะห์ชี้ให้เห็นว่า การบริหารธุรกิจที่ตั้งอยู่บนฐานของศีลบารมีมีศักยภาพในการสร้างผู้นำที่มีความมั่นคงทางจริยธรรม มีวินัยในตนเอง ซื่อสัตย์ โปร่งใส และมีเมตตาต่อผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทั้งภายในและภายนอกองค์กร องค์ความรู้ใหม่ที่ได้จากบทความนี้ คือการสังเคราะห์กรอบแนวคิด “S.I.L.A.H. Leadership Model” ซึ่งประกอบด้วยองค์ประกอบ 5 ประการ ได้แก่ Self-discipline, Integrity, Loving-kindness, Accountability และ Harmony โดยมีศีลบารมีเป็นศูนย์กลางในการหล่อหลอมพฤติกรรมของผู้นำในบริบทธุรกิจ บทความนี้จึงเสนอว่าการบริหารธุรกิจในยุคแห่งความเปราะบางและซับซ้อน จำเป็นต้องได้รับการฟื้นฟูจากภายใน โดยมีศีลบารมีเป็นฐานคุณธรรมที่จะนำพาองค์กรไปสู่เป้าหมายทางเศรษฐกิจควบคู่กับเป้าหมายทางจริยธรรมอย่างสมดุล

เอกสารอ้างอิง

กาญจนา ศรีปัญญา. (2565). ผู้นำกับศีลธรรมในสังคมเปลี่ยนผ่าน : การสังเคราะห์เชิงพุทธปรัชญา. วารสารวิถีธรรมวิจัย, 17(2), 23–38.

ธรรมทัศน์. (2560). ทศบารมี ในพุทธศาสนาเถรวาท. [ออนไลน์]. แหล่งที่มา : https://dhammayut.org [20 มิถุนายน 2568].

ปิยะพร ประทีป ณ ถลาง. (2564). ภาวะผู้นำและการจัดการเชิงคุณธรรมในองค์กรสมัยใหม่. วารสารธรรมส่องชีวิต, 10(1), 99–113.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2543). พุทธธรรม : ฉบับปรับขยาย. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี. (2557). ผู้นำยุคใหม่ในโลกแห่งการเปลี่ยนแปลง. เชียงราย : สำนักพิมพ์ DMG.

พระมหาสำราญ านุตฺตโม. (2566). การพัฒนาภาวะผู้นำเชิงพุทธในศตวรรษที่ 21. วารสารพุทธนวัตกรรมและการจัดการ, 6(6), 198–212.

พระมหาหรรษา ธมฺมหาโส. (2561). จริยศาสตร์เชิงพุทธ : การตีความในสังคมร่วมสมัย. กรุงเทพฯ : มูลนิธิพุทธธรรม.

สุพจน์ พงศ์พุฒิคุณ. (2563). การนำหลักธรรมพุทธมาใช้ในการบริหารจัดการสมัยใหม่. วารสารปริยัติธรรม, 35(1), 45–57.

Avolio, B. J., & Gardner, W. L. (2005). Authentic leadership development : Getting to the root of positive forms of leadership. The Leadership Quarterly, 16(3), 315–338.

Bass, B. M., & Steidlmeier, P. (1999). Ethics, character, and authentic transformational leadership behavior. The Leadership Quarterly, 10(2), 181–217.

Boyatzis, R. E. (2006). Intentional change theory from a complexity perspective. Journal of Management Development, 25(7), 607–623.

Brown, M. E., & Treviño, L. K. (2006). Ethical leadership : A review and future directions. The Leadership Quarterly, 17(6), 595–616.

Gethin, R. (1998). The foundations of Buddhism. Oxford University Press.

Greenleaf, R. K. (1977). Servant leadership : A journey into the nature of legitimate power and greatness. Paulist Press.

Herzberg, F. (1968). One more time: How do you motivate employees? Harvard Business Review, 46(1), 53–62.

Maslow, A. H. (1954). Motivation and personality. New York: Harper & Row.

Phuttipong, K. (2021). Leadership ethics and Buddhist precepts : A philosophical synthesis [Master’s thesis, Thammasat University]. Thammasat e-Thesis. [ออนไลน์]. แหล่งที่มา: https://ethesisarchive.library.tu.ac.th/thesis/2021/TU_2021_5906031611_15788_20600.pdf [20 มิถุนายน 2568].

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

07/31/2025

รูปแบบการอ้างอิง

กันยาวิริยะ ส. ., & กันยาวิริยะ ช. (2025). การบริหารธุรกิจบนพื้นฐานของศีลบารมี. วารสารสถาบันพอดี, 2(7), 40–51. สืบค้น จาก https://so16.tci-thaijo.org/index.php/IS-J/article/view/2158