สุขภาวะทางสังคมตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาท

บทคัดย่อ

          บทความวิจัยฉบับนี้เป็นการศึกษาเชิงคุณภาพโดยการวิเคราะห์เอกสาร มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์สุขภาวะทางสังคมตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาท ผลการวิจัยพบว่า สุขภาวะทางสังคมเริ่มต้นจากความตระหนักรู้ อันเกิดจากการมีสติปัญญาในการทบทวนตนเอง ฝึกพิจารณาความเคยชินของพฤติกรรมและความประพฤติที่เกิดขึ้นเพื่อไตร่ตรองถึงผลกระทบว่าสิ่งที่เกิดขึ้นนั้นเป็นไปเพื่อคุณประโยชน์หรือเป็นทุกข์โทษต่อตนเองและผู้อื่น เมื่อพิจารณาเห็นว่าเป็นทุกข์ก็ฝึกการยอมรับเพื่อปรับตัว ปรับพฤติกรรมและความประพฤติต่าง ๆ ให้เป็นไปเพื่อการไม่เบียดเบียนตนเองและผู้อื่น สร้างสิ่งแวดล้อมทางสังคมให้เอื้อต่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตทั้งทางด้านร่างกายและจิตใจ ฝึกฝนตนเองจนกลายเป็นสิ่งแวดล้อมที่ดีให้กับบุคคลรอบตัว คือ เป็นแบบอย่าง เป็นพื้นที่ปลอดภัย เป็นความเมตตากรุณา เป็นความสบายใจ         ความอบอุ่นใจเมื่ออยู่ใกล้หรือได้สนทนาด้วย เกิดความมั่นใจ ความมั่นคงจากภายในเมื่อได้ทำงานหรือได้ทำกิจกรรมใด ๆ ร่วมกัน เป็นกัลยาณมิตรที่ช่วยให้เกิดความรอบรู้อันเป็นประโยชน์ต่อการเติบโตจากภายใน มีความนิ่งสงบ ไม่กระวนกระวายแส่ส่ายเมื่อถูกกระทบจากสิ่งแวดล้อม ปราศจากความฟุ้งซ่านและความรำคาญ ตลอดถึงความกลัวกังวล มีความมั่นใจในการใช้ชีวิตอย่างมีสติ มีความสุขในปัจจุบันธรรม เป็นสุขภาวะให้กับสังคมได้อย่างแท้จริง องค์ความรู้ใหม่ ได้แก่ รูปแบบสุขภาวะทางสังคมตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาท ประกอบด้วย 1) การยอมรับทางสังคม 2) การสร้างสรรค์สังคม 3) การเป็นสังคมอุดมคติ 4) ความสอดคล้องทางสังคม 5) การหลอมรวมกันทางสังคม