สัจจะบารมีในพุทธปรัชญาเถรวาท

บทคัดย่อ

          บทความนี้มุ่งเน้นวิเคราะห์ สัจจะบารมี ในพุทธปรัชญาเถรวาท โดยพิจารณาความหมาย บทบาท และการประยุกต์ใช้สัจจะบารมีในบริบททางจริยศาสตร์และสังคม สัจจะบารมีเป็นหนึ่งในบารมี 10 ประการที่พระโพธิสัตว์ต้องบำเพ็ญเพื่อบรรลุพระสัมมาสัมโพธิญาณ ซึ่งครอบคลุมความหมายที่กว้างกว่าการพูดความจริง แต่รวมถึง การดำรงอยู่ในสัจธรรม ความซื่อตรงต่อแนวทางปฏิบัติ และการเสียสละเพื่อรักษาความจริงในระดับสูงสุด จากการศึกษาคัมภีร์พระไตรปิฎกและอรรถกถา พบว่าสัจจะบารมีมีความสัมพันธ์กับ อริยสัจ 4 และอริยมรรคมีองค์ 8 สัจจะบารมีสามารถแบ่งออกเป็นสามระดับ ได้แก่ สัจจะบารมี (ระดับพื้นฐาน), สัจจะอุปบารมี (ระดับเสียสละ), และสัจจะปรมัตถบารมี (ระดับสูงสุด) ซึ่งสะท้อนถึงพัฒนาการของคุณธรรมที่สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง เพราะเหตุนั้น จากการศึกษาครั้งนี้ ได้มีการพัฒนา SACCA Model ซึ่งเป็นกรอบแนวคิดที่ช่วยขยายความหมายของสัจจะบารมีให้สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในโลกปัจจุบัน โดยประกอบด้วย 5 องค์ประกอบหลัก ได้แก่ ความจริงใจและความซื่อสัตย์ต่อตนเอง ความแท้จริงและการสอดคล้องกับธรรม ความมุ่งมั่นต่อความจริงและจริยธรรม ความมั่นคงและความกล้าหาญ และการประยุกต์ใช้ในสังคมและภาวะผู้นำ