ขันติบารมีในพุทธปรัชญาเถรวาท

บทคัดย่อ

          บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ ขันติบารมี ในบริบทของพุทธปรัชญาเถรวาท ซึ่งเป็นหนึ่งในบารมี 10 ประการที่มีบทบาทสำคัญในการพัฒนาจิตใจและคุณธรรมเพื่อนำไปสู่การหลุดพ้นจากทุกข์ ขันติบารมีหมายถึงความอดทน อดกลั้น และการเผชิญหน้ากับความยากลำบากทั้งทางกายและทางใจด้วยจิตใจที่มั่นคงและสงบ การศึกษานี้เน้นวิเคราะห์ 3 ประเด็นสำคัญ ได้แก่ (1) ความหมายและลักษณะของขันติบารมีในพุทธปรัชญาเถรวาท (2) ขันติบารมีในฐานะเครื่องมือพัฒนาจิต และ (3) บทบาทของขันติบารมีต่อสังคมและการดำเนินชีวิต ผลการศึกษาพบว่า ขันติบารมีเป็นคุณธรรมที่ช่วยให้บุคคลสามารถควบคุมอารมณ์และกิเลส ลดความขัดแย้ง และส่งเสริมความสัมพันธ์ที่ดีในสังคม นอกจากนี้ ขันติยังช่วยให้จิตใจมีความมั่นคงและสามารถเผชิญกับปัญหาในชีวิตประจำวันได้อย่างมีสติและปัญญา ในบริบทสังคม ขันติบารมีช่วยลดความรุนแรง ส่งเสริมความปรองดอง และสร้างความสงบสุขในชุมชน บทความนี้ยังนำเสนอโมเดล K-H-A-N-T-I Model ซึ่งสรุปแนวทางการประยุกต์ใช้ขันติบารมีในยุคปัจจุบัน เพื่อรับมือกับการเปลี่ยนแปลงและความท้าทายต่าง ๆ ทั้งในระดับบุคคลและสังคม โดยเน้นการพัฒนาสมดุลทางจิตใจและการอยู่ร่วมกันอย่างสงบสุขในสังคมที่มีความหลากหลายและซับซ้อน