การจัดการเรียนการสอนตามหลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม

Main Article Content

ศิสุดา ศรีมารี

บทคัดย่อ

           ความเป็นมาหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน มุ่งพัฒนาผู้เรียนทุกคน ซึ่งเป็นกำลังของชาติให้เป็นมนุษย์ที่มีความสมดุลทั้งด้านร่างกาย ความรู้ คุณธรรม มีจิตสำนึกในความเป็นพลเมืองไทยและเป็นพลโลก
           การจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างความคิดรวบยอด มี 5 ขั้นตอน ประกอบด้วย 1) ขั้นสังเกต / รับรู้  เป็นการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่ให้ผู้เรียนสังเกตและรับรู้ข้อมูลที่หลากหลาย 2) ขั้นจำแนกความแตกต่าง    เป็นการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่ให้ผู้เรียนกำหนด 3) ขั้นหาลักษณะร่วม เป็นการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่ให้ผู้เรียนสังเคราะห์ 4) ขั้นระบุความคิดรวบยอด เป็นการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ให้ผู้เรียนสรุปความคิด รวบยอดด้วยตนเอง และ 5) ขั้นทดสอบและนำไปใช้ เป็นการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่ให้ผู้เรียนนำความคิด รวบยอดที่ได้จากขั้นที่ 4 ไปปฏิบัติหรือนำไปใช้ เพื่อให้ผู้เรียน Generalize ความคิดรวบยอดที่เรียนออกไปอย่างกว้างขวาง ส่วนสาระสำคัญ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรมว่าด้วยการอยู่ร่วมกันในสังคมที่มีความเชื่อมสัมพันธ์กัน ประกอบด้วย 1) ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม แนวคิดพื้นฐานเกี่ยวกับศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม หลักธรรม ของพระพุทธศาสนาหรือศาสนาที่ตนนับถือ  2) หน้าที่พลเมือง วัฒนธรรม และการดำเนินชีวิตในสังคม ระบบการเมืองการปกครองระบบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข      3) เศรษฐศาสตร์ การผลิต การแจกจ่าย และการบริโภคสินค้าและบริการ การบริหารจัดการทรัพยากรที่มีอยู่อย่างจำกัด 4) ประวัติศาสตร์ เวลาและยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ วิธีการทางประวัติศาสตร์ พัฒนาการของมนุษยชาติจากอดีตถึงปัจจุบัน และ 5) ภูมิศาสตร์ ลักษณะกายภาพของโลก แหล่งทรัพยากร และภูมิอากาศของประเทศไทย และภูมิภาคต่าง ๆ ของโลก การใช้แผนที่และเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ ความสัมพันธ์กันของสิ่งต่าง ๆ ในระบบธรรมชาติ ความสัมพันธ์ของมนุษย์กับสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติ และสิ่งที่มนุษย์สร้างขึ้น การนำเสนอข้อมูลภูมิสารสนเทศ การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน
           องค์ความรู้ การจัดการเรียนรู้ 5 ขั้นตอน ประกอบด้วย 1) ขั้นสังเกต / รับรู้ 2) ขั้นจำแนกความแตกต่าง 3) ขั้นหาลักษณะร่วม 4) ขั้นระบุความคิดรวบยอด และ 5) ขั้นทดสอบและนำไปใช้สาระสำคัญ ใช้กับกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม มีความรับผิดชอบ มีความรู้ ทักษะ คุณธรรม และค่านิยมที่เหมาะสม โดยได้กำหนดสาระต่าง ๆ ประกอบด้วย 1) ศาสนา  2) หน้าที่พลเมือง                      3) เศรษฐศาสตร์ 4) ประวัติศาสตร์ และ 5) ภูมิศาสตร์
           โดยสรุป การจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างความคิดรวบยอด มี 5 ขั้นตอน ประกอบด้วย 1) ขั้นสังเกต / รับรู้  2) ขั้นจำแนกความแตกต่าง 3) ขั้นหาลักษณะร่วม 4) ขั้นระบุความคิดรวบยอด และ 5) ขั้นทดสอบและนำไปใช้ เป็นการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่ให้ผู้เรียนนำความคิด รวบยอดที่ได้จากขั้นที่ 4 ไปปฏิบัติหรือนำไปใช้ เพื่อให้ผู้เรียน Generalize ความคิดรวบยอดที่เรียนออกไปอย่างกว้างขวาง ส่วนสาระสำคัญ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรมว่าด้วยการอยู่ร่วมกันในสังคม ที่มีความเชื่อมสัมพันธ์กัน ประกอบด้วย 1) ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม  2) หน้าที่พลเมือง 3) เศรษฐศาสตร์ การผลิต การแจกจ่าย และการบริโภคสินค้าและบริการ 4) ประวัติศาสตร์ และ 5) ภูมิศาสตร์ ลักษณะกายภาพของโลก แหล่งทรัพยากร และภูมิอากาศของประเทศไทย

Article Details

How to Cite
ศรีมารี ศ. (2024). การจัดการเรียนการสอนตามหลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม. Journal of Sustainable Social Development, 1(5), 17–32. สืบค้น จาก https://so16.tci-thaijo.org/index.php/J_SSD/article/view/559
บท
Articles

References

กระทรวงศึกษาธิการ. (2551). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์คุรุสภา ลาดพร้าว

ทิศนา แขมมณี. (2547). ศาสตร์การสอน องค์ความเพื่อการจัดกระบวนการเรียนที่มีประสิทธิภาพ. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพมหานคร: สํานักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ธนศักดิ์ อัศวจุฬามณี. (2552). จิตวิทยาการเรียนรู้ Psychology of Learning. กรุงเทพมหานคร: เอสอาร์ พริ้นติ้ง.

ประดินันท์ อุปรมัย. (2540). ชุดวิชาพื้นฐานการศึกษา มนุษย์กับการเรียนรู้. (พิมพ์ครั้งที่ 5). นนทบุรี: ชวน พิมพ์.

ราชกิจจานุเบกษา. (2542). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542. เล่ม 111 ตอนที่ 74 ก. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา.

ลักขณา สริวัฒน์ (2557). จิตรวิทยาสำหรับครู. กรุงเทพมหานคร: โอเดียนสโตร์.

วิชัย วงศ์ใหญ่, (2562). การจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างความคิดรวบยอด. กรุงเทพมหานคร: ศูนย์ผู้นำนวัตกรรมหลักสูตรและการเรียนรู้.

วิทยา พัฒนเมธาดา. (2564). การจัดการเรียนรู้ (Learning Management). ออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 23 สิงหาคม 2564.แหล่งที่มา: https://www.kansuksa.com/8/

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2551). มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ และสาระภูมิศาสตร์ ในกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560 ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จํากัด.