ความเป็นเลิศทางการศึกษาของผู้บริหารสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน
Main Article Content
บทคัดย่อ
การดำเนินงานของการบริหารสู่ความเป็นเลิศจะประสบความสำเร็จได้ต้องมีการพัฒนาหลายมิติไปพร้อมกัน โดยจะต้องดำเนินการทั้งระบบ มิใช่เป็นการการบริหารเพียงบางส่วนของโรงเรียน หรือจัดเป็นแผนการการบริหารสู่ความเป็นเลิศ ซึ่งในสภาพความเป็นจริงพบว่าแต่ละโรงเรียน มีความแตกต่างกันทั้งบริบทศักยภาพ ขนาดโรงเรียน ความเป็นเลิศมีความเกี่ยวข้องกับคำว่าคุณภาพ เป็นสภาพที่ยอดเยี่ยม มีโความโดดเด่น ควรค่าแก่การยกย่อง เป็นที่พึงพอใจสามารถเป็นแบบอย่างที่ดีให้กับผู้อื่นได้ ความเป็นเลิศในการบริหารงานการศึกษาถือว่าเป็นตัวบ่งชี้ความสำเร็จหรือความเป็นเลิศของสถานการศึกษา ซึ่งสามารถอธิบายได้ด้วยแนวคิดทฤษฎีและเอกสารงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ความเป็นเลิศในองค์กรทางการศึกษาจะเกี่ยวข้องกับความเป็นเลิศทางวิชาการ โดยทางวิชาการจะหมายถึงการจัดการเรียนการสอนที่ถือว่าเป็นหัวใจสำคัญของการศึกษา มีความเป็นเลิศ ได้แก่ ความเป็นเลิศในด้านการเรียนรู้ (Excellence in learning) ความเป็นเลิศในการเรียนการสอน (Excellence in teaching) และความเป็นเลิศในการนำ (Excellence in Leader) ส่วนการปฏิบัติที่ดีเลิศทางการบริหารการศึกษา ประกอบด้วย มาตรฐานด้านวิชาการของโรงเรียน การมีส่วนร่วมของคณะกรรมการสถานศึกษา มีคนรับผิดชอบในการเรียน การสอน รัฐมีนโยบายทางการศึกษาอย่างชัดเจน ผู้บริหารมีแนวคิดอย่างสร้างสรรค์ และสังคมให้การยอมรับการศึกษาของโรงเรียน
องค์ความรู้ ความเป็นเลิศของผู้บริหารสถานศึกษา ประกอบด้วย ด้านการนำสถานศึกษา ความสามารถในการวางแผนเชิงกลยุทธ์ ให้ความสำคัญกับบุคลากรทางการศึกษาอย่างเท่าเทียม ปฏิบัติงานอย่างเต็มความสามารถ มุ่งเน้นไปที่ผู้เรียน ทำการวัดและประเมินผลงาน เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ตามเป้าหมายมาตรฐานการศึกษา ซึ่งจะส่งผลต่อการเป็นเลิศของสถานศึกษาทั้ง 3 ด้าน ได้แก่ ด้านการเรียน ด้านการเรียนการสอน และด้านการนำในด้านวิชาการ
สรุปโดยย่อ ความเป็นเลิศมีความเกี่ยวข้องกับคำว่าคุณภาพ ความเป็นเลิศในการบริหารงานการศึกษาถือว่าเป็นสิ่งบ่งชี้ความสำเร็จสำหรับความเป็นเลิศของสถานการศึกษา ซึ่งอธิบายได้ด้วยแนวคิดทฤษฎี ความเป็นเลิศในองค์กรทางการศึกษาจะเกี่ยวข้องกับความเป็นเลิศทางวิชาการ การจัดการเรียนการสอนเป็นหัวใจสำคัญของการศึกษา มีความเป็นเลิศ ได้แก่ ความเป็นเลิศในด้านการเรียนรู้ (Excellence in learning) ความเป็นเลิศในการเรียนการสอน (Excellence in teaching) และความเป็นเลิศในการนำ (Excellence in Leader) ส่วนการเป็นเลิศทางการบริหารการศึกษา ประกอบด้วย มาตรฐานด้านวิชาการของโรงเรียน การมีส่วนร่วมของคณะกรรมการสถานศึกษา มีคนรับผิดชอบในการเรียนการสอน
Article Details
References
จีระ พระสุพรรณ. (2555). ยุทธศาสตร์การพัฒนาคุณภาพโรงเรียนขนาดเล็กสู่ความเป็นเลิศ. วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี.
เจริญพร คาจารย์. (2558). การพัฒนารูปแบบการบริหารงานวิชาการสู่ความเป็นเลิศของโรงเรียนขยาย โอกาสทางการศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานในเขตภาค ตะวันออกเฉียงเหนือ. วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร.
ทิพวรรณ หล่อสุวรรณรัตน์. (2548). องค์การแห่งความรู้ : จากแนวคิดสู่การปฏิบัติ. (พิมพ์ครั้งที่ 3).กรุงเทพมหานคร: สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์.
พริ้มเพรา วราพันธุ์พิพิธ. (2556). ข้อเสนอเชิงนโยบายเพื่อความเป็นเลิศของสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน สังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
วิฑูรย์ สิมะโชคดี. (2551). TQM คู่มือพัฒนาองค์กรความเป็นเลิศ. กรงเทพมหานคร: เนชั่นบุ๊คส์.
วิโรจน์ สารรัตนะ. (2548). โรงเรียน : การบริหารสู่ความเป็นองค์การแห่งการเรียนรู้. (พิมพ์ครั้งที่ 5). กรุงเทพมหานคร: ไทยวัฒนาพานิช.
ศุภลักษณ์ เศษธะพานิช. (2550). การพัฒนาระบบการบริหารที่มุ่งเน้นความเป็นเลิศของสถานศึกษาเอกชน. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สำนักพัฒนาครูและบุคลากรทางการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2553). คู่มือการประเมินสมรรถนะครู. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน.
สถาบันเพิ่มผลผลิตแห่งชาติ. (2551). เกณฑ์รางวัลคุณภาพแห่งชาติเพื่อองค์กรที่เป็นเลิศ. กรุงเทพมหานคร: อินโนกราฟฟิค.
สมาน อัศวภูมิ (2560). ความเป็นเลิศและการจัดการความเป็นเลิศ. วารสารบริหารการศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี. 16 (1), 1-5.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกขั้นพื้นฐาน. (2559). เกณฑ์รางวัลคุณภาพแห่งสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน-OBECQA. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2554). แนวทางการประเมินคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษาขั้นพื้นฐาน เพื่อการประกันคุณภาพภายในของสถานศึกษา. กรุงเทพมหานคร: ม.ป.ท.
สุนิสา วิทยานุกรณ์. (2552). การพัฒนารูปแบบการจัดการศึกษาสู่ความเป็นเลิศในโรงเรียนเอกชน. วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยบูรพา.
Astin. A. W. (1993). Assessment for Excellence : The Philosophy and Practice of Assessment and Evaluation in Higher Education. Phoenix. AZ : Oryx Press.
Doherty. G. D. (1994). Developing Quality Systems in Education. New York: Routledge,
Hoy. W.K. and Miskel. C. G. (2001).Educational Administration Theory. Research and Practice. 6th ed. Singapore: McGraw-Hill,
NSW Government (Producer). (2017). School Excellence Framework. Online. Retrieved from https://education.nsw.gov.au/content/dam/main-education/teaching-andlearning/school-excellence-and-accountability/media/documents/SEF_ Document_Version_ 2_ 2017_AA.pdf
Oakland. J. (2000).Total Quality Management : Text With Cases. 2nd ed.. Oxford. United Kingdom: Butterworth Heinemann,
Robbins. Stephen P. (1998). Organization Behavior. 8th ed. Englewood Cliffs. NJ: Prentic-Hall,
Sallis. E. (1993).Total Quality Management in Education..London: KoganPage,
The American Heritage Dictionaries. (1991). (Ed.) System. In The American Heritage Dictionary of the English Language. 3rd cd.. Boston: Houghton Mifflin,
Yong Zhao. (2009, May). Comments on the Common Core Standards Initiative. AASA Journal of Scholarship and Practice. 6 (3), 46-54.