อิทธิพลทางสังคมที่ส่งผลต่อการตัดสินใจดำรงสมณเพศในคณะสงฆ์จังหวัดลำพูน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษาเหตุจูงใจในการตัดสินใจบวชของพระสงฆ์ในจังหวัดลำพูน (2) ศึกษาเหตุผลในการครองสมณเพศได้อย่างยาวนานของพระสงฆ์ในจังหวัดลำพูน และ (3) ศึกษาอิทธิพลทางสังคมที่ส่งผลต่อการตัดสินใจบวชและครองสมณเพศได้อย่างยาวนานของพระสงฆ์ในจังหวัดลำพูน การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงปริมาณ เครื่องมือที่ใช้เก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถามจากพระสงฆ์กลุ่มตัวอย่างพระสงฆ์ที่จำพรรษาในจังหวัดลำพูน จำนวน 160 รูป สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และอธิบายความความสัมพันธ์หลายตัวแปรโดยใช้การทดสอบการถดถอยเชิงเส้นพหุ (Multiple Regression Analysis) ผลการศึกษาพบว่า 1) พระสงฆ์มีเหตุจูงใจในการบวชส่วนใหญ่มาจากการทดแทนบุญคุณตามประเพณีและความเชื่อทางพระพุทธศาสนา,การศึกษาพระธรรมวินัยและหลักคำสอน รวมถึงการแสวงหาโอกาสทางการศึกษาและการพัฒนาคุณภาพชีวิต 2) ในด้านเหตุผลในการครองสมณเพศได้ยาวนาน พบว่า อุดมการณ์ทางพระพุทธศาสนา มีอุดมการณ์ทางสังคม การได้รับอิทธิพลจากพระอุปัชฌาย์และพระเถระที่เคารพนับถือ เป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งเสริมความต่อเนื่องของการดำรงสมณเพศ 3) อิทธิพลทางสังคมที่ส่งผลต่อการตัดสินใจบวชและครองสมณเพศได้อย่างยาวนาน พบว่า ปัจจัยด้านระดับการศึกษาของพระสงฆ์ (หลังบวช), ต้นทุนทางสังคมของพระสงฆ์ (ก่อนบวช), ต้นทุนทางสัญลักษณ์ของพระสงฆ์ (ก่อนบวช), ต้นทุนทางวัฒนธรรมของพระสงฆ์ (ก่อนบวช), ปัจจัยด้านมูลเหตุจูงใจการบวชเพื่อศึกษาพระธรรมวินัย และการบวชเพื่อมุ่งพระนิพพาน แสวงหาทางหลุดพ้นเป็นปัจจัยที่มีอิทธิพลส่งผลการตัดสินใจบวชและครองสมณเพศได้อย่างยาวนานอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กรรณิการ์ ตั้งตุลานนท์. (2561). ครูบาวงศ์กับการสร้างเสริมชุมชนเข้มแข็งตามแนวศีล 5. วารสาร มจร ปรัชญาปริทรรศน์, 1(1), 56-68.
จักรดาว ศิริวรรณ. (2546). ปัจจัยที่มีผลต่อการบวชพระภิกษุและครองสมณเพศได้ยาวนานในกรุงเทพมหานคร. (ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต, สถาบันราชภัฎพระนคร).
เจนจิรา มะลาศรี. (2565). ทัศนคติ อิทธิพลทางสังคม และการตัดสินใจซื้อสินค้ามูเตลูประเภทอิเล็กทรอนิกส์ระหว่างผู้บริโภคที่มีพื้นฐานการศึกษาทางวิทยาศาสตร์และสังคมศาสตร์. (บริหารธุรกิจมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์).
ธีระ สินเดชารักษ์. (2558). สถิติประยุกต์: ปฐมบทแห่งการวิจัยทางสังคม. กรุงเทพฯ: คณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
พงศ์พัฒน์ อิศรกุล, นฤมล อินทรวิเชียร, สมศักดิ์ ลิลา, สมพงษ์ ปั้นหุ่น และ ดุษฎี ศุขวัฒน์. (2559). การเปรียบเทียบความแม่นยำและประสิทธิภาพระหว่างการสุ่มแบบชั้นภูมิสองขั้นตอนและการสุ่มแบบกริด. วารสารวิชาการ โรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า, 14(1), 171–191.
พระครูอรัญชัยธช. (2568). ประเพณีการบวชในล้านนา : ความสำคัญและคุณค่าในเชิงศาสนาและสังคม. วารสาร มจร หริภุญชัยปริทรรศน์, 9(2), 653-665.
พระมหาทวี วิสารโท. (2560). การบวชเป็นศาสนทายาทในพุทธศาสนาแบบเถรวาท. วารสารมจรสังคมศาสตร์ปริทรรศน์, 1(6), 15-26.
พระมหาบุญศรี ญาณวุฑโฒ, สันติราษฎร์ พวงมลิ, สุมานพ ศิวารัตน์ และ วนิชญา ชัยยา. (2564). บทบาทของพระสงฆ์ในการเสริมสร้างความเข้มแข็งทางจิตใจแก่คนไทยในยุคเปลี่ยนผ่านฉับพลัน (รายงานวิจัย). นครปฐม: มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.
พระมหาพงศ์ทราทิตย์ ก้องเสียง, หอมหวล บัวระภา และ วิเชียร แสนมี. (2563). บทบาทที่พึงประสงค์ของพระสงฆ์ไทยในปัจจุบันและอนาคต. วารสารมานุษยวิทยาเชิงพุทธ, 5(1), 1–15.
พระมหาสมนึก หอมรื่น. (2550). สาเหตุและผลกระทบของการอุปสมบทระยะสั้นในสังคมไทยปัจจุบัน. (ศิลปศาสตรมหาบัณฑิตมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์).
พระวิทยา พรมพิงค์. (2566). ปัจจัยที่ส่งเสริมในการดำรงสมณะเพศให้ยั่งยืน. วารสารศาสตร์แห่งพุทธ, 2(1), 79–90.
พระสนธยา อธิจิตฺโต (แฝกสูงเนิน). (2564). ปัจจัยที่ส่งเสริมต่อการบวชของพุทธศาสนิกชนในอำเภอสูงเนิน จังหวัดนครราชสีมา. (พุทธศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย).
ภาษิต สุขวรรณดี. (2560). แรงจูงใจในการบวชเรียนของพระภิกษุและสามเณรโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา ในจังหวัดนครปฐม. วารสาร สถาบันวิจัยญาณสังวร มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย, 8(1), 118–124.
วรดิตถ์ธรรมสาร อุทัยเรือง (ชาตปญฺโญ) และ เกียรติศักดิ์ บังเพลิง. (2566). พลวัตการบวชแบบลาวในชุมชนบ้านลาดพัฒนา อำเภอเมือง จังหวัดมหาสารคาม. วารสารสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, 49(2), 89–98.
สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ. (2560). ข้อมูลพื้นฐานทางพระพุทธศาสนา ปี พ.ศ. 2560. นครปฐม: สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ.
Bourdieu, P. (1977). Outline of a theory of practice. Cambridge: Cambridge University Press.