พุทธศาสตร์การแพทย์ : เส้นทางการเยียวยาด้วยพุทธศาสตร์กับการแพทย์สมัยใหม่

Main Article Content

พระสมุห์สำรวย สุวณฺโณ (ทองเพียง)
พระมหาภัทรเดช ชยุตฺตโม (สิริพัฒนาญาณ)
พระกิตติคุณ กิตฺติคุโณ (ขวาธิจักร)
พระธวัชชัย ชิตวิชโย (อิศโร)
ประสิทธิ์ โชติรัตน์
ไพรัตน์ ฉิมหาด
เดโช แขน้ำแก้ว

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์นำเสนอ “พุทธศาสตร์การแพทย์ : เส้นทางการเยียวยาด้วยพุทธศาสตร์กับการแพทย์สมัยใหม่” พุทธศาสนาเน้นสุขภาพกายและใจเพื่อการดำเนินชีวิตที่มีความสุข โดยหลักธรรมในพุทธศาสนาถูกนำมาใช้ในการส่งเสริมสุขภาพด้วยการบำบัดรักษา การแพทย์สมัยใหม่มีความพัฒนาทันสมัยในการรักษาโรค แต่ไม่สามารถเยียวยาความทุกข์ทางใจได้ทั้งหมด พุทธศาสตร์การแพทย์นำหลักธรรมเกี่ยวกับสติ สมาธิ ปัญญา ความเห็นอกเห็นใจ การให้อภัยและความเมตตากรุณา มาใช้ในการรักษาโรคทั้งกายและใจ สติช่วยให้ผู้ป่วยตระหนักถึงตนเองและอารมณ์ของตนเอง สมาธิช่วยให้มีจิตใจสงบ ปัญญาช่วยในการเข้าใจสาเหตุของความทุกข์ ความเห็นอกเห็นใจช่วยให้เข้าใจและเห็นอกเห็นใจผู้อื่น การให้อภัยช่วยในการปล่อยวางความทุกข์ และความเมตตากรุณาช่วยในการมีความรักและปรารถนาดีต่อตนเองและผู้อื่น พุทธศาสตร์การแพทย์เป็นทางเลือกในการเยียวยาความเจ็บป่วยทั้งกายและใจ ผลลัพธ์ที่ได้รับคือการมีสุขภาพอย่างสมดุล ลดความเครียดและวิตกกังวล ช่วยให้มีสุขภาพกายแข็งแรง สุขภาพจิตสงบและผ่อนคลาย สุขภาพสังคมปรับตัวตนเข้ากับผู้อื่นได้อย่างเหมาะสม และสุขภาพจิตวิญญาณเข้มแข็งและมีความสุข พุทธศาสตร์การแพทย์ถือเป็นทางเลือกที่มีประสิทธิภาพในการเยียวยาความเจ็บป่วยอย่างยั่งยืนและเป็นทางเลือกสำหรับคนที่ต้องการความสุขและคุณภาพชีวิตที่ดี

Article Details

บท
บทความวิชาการ

References

กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก. (2565). ประวัติกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก. สืบค้น 29 มกราคม 2566. จาก https://www.dtam.moph.go.th/index.php?option=com_content&view=article&id=26:history&catid=15&Itemid=320&lang=en.

ฉวีวรรณ สุวรรณาภา. (2559). พระพุทธศาสนากับวัฒนธรรมไทย. สืบค้น 29 มกราคม 2566. จาก https://www.mcu.ac.th/article/detail/405#:~:text=,ส่วนพระสงฆ์ซึ่งเป็นตัวแทนวัดก็กลายเป็นผู้%20นำทางด้านจิตใจของประชาชน%20เป็นศูนย์รวมแห่งความเคารพ%20เชื่อถือ%20ศรัทธาและความร่วมมือ.

ทรงทรรศน์ จินาพงศ์ และ อารีกุล อมรศรีวัฒนกุล. (2562). กิจกรรมทางกายและสุขภาพจิตในเด็กและเยาวชนไทย. สืบค้น 29 มกราคม 2566. จาก http://www.cypas.org/uploads/news/y39XzYhLF20191219152620.pdf.

พราวพิมล กิตติวงศ์วิชัย. (2566). ผลของการทำสมาธิบำบัดต่อความวิตกกังวลและความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้าย. วารสารโรงพยาบาลมหาสารคาม, 20(1), 5-17.

พินิจ รัตนกุล. (2550). วิจัยพบ สวดมนต์ สมาธิ วิปัสสนา รักษาโรคได้ (ตอนที่ 1). สืบค้น 29 มกราคม 2566. จาก https://mgronline.com/dhamma/detail/9500000116913.

แพทย์พงษ์ วรพงศ์พิเชษฐ. (2542). โยคะเพื่อพัฒนาร่างกายและจิตใจ. กรุงเทพฯ: เอช.ที.พี.เพรส.

ภวรรณตรี พลเยี่ยม, สุพัฒนา ศักดิษฐานนท์ และ พูลสุข ศิริพูล. (2565). ผลของการสวดมนต์และทำสมาธิต่อคุณภาพชีวิตและการควบคุมอารมณ์ในผู้ป่วยวัยรุ่นโรคมะเร็ง. วารสารพยาบาลศาสตร์และสุขภาพ, 45(4), 59-72.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกฉบับภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

เมธาวี แสงสมส่วน, ฑิฆัมพร หอสิริ และ สุชีรา ภัทรายุตวรรตน์. (2561). ผลของการจัดกิจกรรมโยคะต่อสุขภาวะทางจิตและคุณภาพชีวิตในวัยรุ่นตอนต้น. ใน การประชุมวิชาการนำเสนอผลงานวิจัยระดับบัณฑิตศึกษาแห่งชาติ ครั้งที่ 47. (น. 754-764). มหาสารคาม: มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม.

สุพัตรา ศรีวณิชชากร. (2564). ความเชื่อมโยงกาย-จิต: ประเด็นที่ตระหนักดี แต่การนําใช้ปฏิบัติยังท้าทาย (บทบรรณาธิการ). วารสารระบบบริการปฐมภูมิและเวชศาสตร์ครอบครัว, 4(3), 3-5.

อมรรัตน์ จันทรัตน์, จุรีรัตน์ บัวแก้ว. (2558). กระบวนการฟื้นฟูจิตใจผู้ป่วยมะเร็งด้วยสมาธิของทิพยสถานธรรม. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตหาดใหญ่, 7(1), 75-85.

อุไรวรรณ พลจร (2558). ผลการสวดมนต์แบบพุทธต่อความวิตกกังวลของผู้ป่วยมะเร็งโลหิตวิทยาที่ได้รับการรักษาด้วยเคมีบำบัด. (พยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์).

Adams, V. (2011). Integrating Abstraction: Modernising Medicine at Lhasa’s Mentsikhang. In Proceedings of the Tenth Seminar of the IATS, 2003. Volume 10: Soundings in Tibetan Medicine. (pp.29–43). Netherlands: Brill's Tibetan Studies Library.

Adler, N.E., & Stewart, J. (2010). Health Disparities across the Lifespan: Meaning, Methods, and Mechanisms. Annals of the New York Academy of Sciences, 1186, 5-23.

Barry, J. (2006). The effect of socio-economic status on academic achievement. (Bachelor of Arts, Wichita State University.

Ellison, C. E. (1991). Religious involvement and subjective well-being. Journal of Health Social Behaviors, 32(2), 190-209.

Fischer, D. J., Villines, D., Kim, Y. O., Epstein, J. B., & Wilkie, D. J. (2010). Anxiety, depression, and pain: differences by primary cancer. Supportive care in cancer, 18(7), 801–810.

Fredrickson, B.L. (2001). The role of positive emotions in positive psychology: The broaden-and-build theory of positive emotions. American Psychologist, 56(3), 218-226.

Gilbert, P. (2009). The Compassionate Mind: A New Approach to Life Challenges. London: Constable and Robinson Ltd.

Goyal, M., Singh, S., Sibinga, E.M.S., Gould, N.F., Rowland-Seymour, A., Sharma, R., Berger, Z., Sleicher, D., Maron, D.D., Shihab, H.M., Ranasinghe, P.D., Linn, S., Saha, S., Bass, E.B., Haythornthwaite, J.A. (2014). Meditation programs for psychological stress and well-being: a systematic review and meta-analysis. JAMA Internal Medicine, 174(3), 357-368.

Hofmann, S.G., Sawyer, A.T., Witt, A.A., & Oh, D. (2010). The effect of mindfulness-based therapy on anxiety and depression: A meta-analytic review. Journal of consulting and clinical psychology, 78(2), 169–183.

Keown, D. (2005). Buddhism and bioethics. London: Palgrave Macmillan.

King, D. E., & Bushwick, B. (1994). Beliefs and attitudes of hospital inpatients about faith healing and prayer. The Journal of family practice, 39(4), 349–352.

Ledesma, D., & Kumano, H. (2009). Mindfulness-based stress reduction for chronic pain: A systematic review and meta-analysis. Journal of Pain, 10(6), 610-622.

Mayer, E.A. (2011). Gut feelings: the emerging biology of gut–brain communication. Nature Reviews Neuroscience, 12(8), 453-466.

Mehta, R., Sharma, K., Potters, L., Wernicke, A. G., & Parashar, B. (2019). Evidence for the Role of Mindfulness in Cancer: Benefits and Techniques. Cureus, 11(5), e4629.

Michello, J. (1988). Spiritual and emotional determinants of health. Journal of health, 39(6), 630-637.

Rusch, H. L., Rosario, M., Levison, L. M., Olivera, A., Livingston, W. S., Wu, T., & Gill, J. M. (2019). The effect of mindfulness meditation on sleep quality: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Annals of the New York Academy of Sciences, 1445(1), 5–16.

Salguero, P. (2022). Buddhist medicine: Overview of concepts, practices, texts, and translations. In Lo, V., & Stanley-Baker, M. (Eds.). Routledge handbook of Chinese medicine. (pp. 417–426). Abingdon, United Kingdom: Taylor & Francis.

Sears, S. R., & Kraus, S. (2009). Mindfulness and acceptance in chronic pain. In S. H. Smith & L. C. Hayes (Eds.), Acceptance and mindfulness in behavioral healthcare: Applications across diagnoses and populations (pp. 247-272). New York: Springer.

Seligman, M. E. P. (2002). Authentic happiness: Using the new positive psychology to realize your potential for lasting fulfillment. New York: Free Press.

Singleton, M. (2021). The Ancient & Modern Roots of Yoga. Retrieved 26 January 2023. from https://www.yogajournal.com/yoga-101/philosophy/yoga-s-greater-truth/.

Turakitwanakan, W., Mekseeplarard, C., & Busarakumtragul, P. (2013). Mindfulness meditation reduces cortisol levels in healthy adults: A randomized controlled trial. Journal of Alternative and Complementary Medicine, 19(1), 49-56.