แนวทางการส่งเสริมการแปรรูปโกโก้ กรณีศึกษา วิสาหกิจชุมชนท่าศาลา (สวนโกโก้ป้าเตี้ยง) หมู่ที่ 9 ตำบลสระแก้ว อำเภอท่าศาลา จังหวัดนครศรีธรรมราช
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ (1) เพื่อศึกษาวิธีการแปรรูปโก้โก้ (2) เพื่อวิเคราะห์สภาพปัญหาการแปรรูปโก้โก้ และ (3) เพื่อศึกษาแนวทางส่งเสริมการแปรรูปโกโก้ ในพื้นที่วิสาหกิจชุมชนท่าศาลา (สวนโกโก้ป้าเตี้ยง) หมู่ที่ 9 ตำบลสระแก้ว อำเภอท่าศาลา จังหวัดนครศรีธรรมราช การศึกษาเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ เครื่องมือที่ใช้เก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสัมภาษณ์กับผู้ให้ข้อมูลสำคัญโดยการคัดเลือกแบบเจาะจง คือ ประธานกลุ่ม เจ้าหน้าที่ภาครัฐและลูกค้าในพื้นที่ รวมทั้งสิ้น 7 คน และใช้การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหาด้วยการพรรณนา ผลการศึกษาพบว่า วิธีการแปรรูปโก้โก้ ได้แก่ เริ่มต้นจากการเก็บผลโกโก้ที่มีคุณภาพดีทุก 15 วัน เมื่อผลโกโก้เริ่มมีสีเหลือง 50% เพื่อผลิตผลผลิตที่มีคุณภาพและเหมาะสมสำหรับการหมัก เมล็ดโกโก้ต้องถูกคัดแยกตามขนาดและคุณภาพซึ่งขึ้นอยู่กับสายพันธุ์ และต้องกะเทาะเปลือกเพื่อเอาสิ่งแปลกปลอมและเชื้อราออก หลังจากนั้นจะต้องตากแห้งผลโกโก้และหมักเป็นเวลา 7 วัน กระบวนการนี้สามารถนำผลโกโก้มาทำเป็นเครื่องดื่มหรือผลิตผลิตภัณฑ์โกโก้อื่นๆ เช่น ช็อกโกแลตและนิบส์โกโก้ ซึ่งมีสภาพปัญหาการแปรรูปโก้โก้ ได้แก่ ขาดแคลนความรู้และการอบรม ขาดเครื่องจักรและเครื่องมือที่ทันสมัย เกษตรส่วนใหญ่ไม่ค่อยชำนาญในการใช้เทคโนโลยีการสื่อสารและนำเสนอผลิตภัณฑ์ออนไลน์ และแนวทางส่งเสริมการแปรรูปโกโก้ ได้แก่ การใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่นและเทคโนโลยี เพื่อประหยัดค่าใช้จ่ายและเพิ่มคุณค่าผลิตภัณฑ์ และการแลกเปลี่ยนความรู้ระหว่างสวนโกโก้และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และการแบ่งหน้าที่และความรับผิดชอบเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานและรักษาความสะอาดและสุขอนามัยในการผลิต
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
เกษตรนำโชค. (2559). การปลูกโกโก้. สืบค้น 15 มีนาคม 2566. จาก https://www.kasetnumchok.com/การปลูกโกโก้/.
จุไรรัตน์ ทองคําชื่นวิวัฒน์ และ ปัญญา ธีระวิทยเลิศ. (2557). กลยุทธ์การสื่อสารกับการมีส่วนร่วมของประชาชนในการส่งเสริมการเรียนรู้จากศูนย์การเรียนรู้ในเขตจตุจักร. วารสารจันทรเกษมสาร, 20(38), 19-28.
ฉวีวรรณ เจริญผ่อง, ชลาธร จูเจริญ และ สุภาภรณ์ เลิศศิริ. (2565). ปัจจัยการตัดสินใจเข้าร่วมเกษตรแปลงใหญ่โกโก้ของเกษตรกรในอำเภอวังเหนือ จังหวัดลำปาง. วารสารแก่นเกษตร, 50(3), 710-718.
ณรงค์ศักดิ์ ตองติดรัมย์. (2566). กลุ่มผู้ปลูกโกโก้ (Thailand Cocoa Growers). สืบค้น 15 มีนาคม 2566. จาก https://www.facebook.com/groups/growing.cocoa/posts/3047230838848756/.
ดวงเดือน สมวัฒนศักดิ์. (2548). วิสาหกิจชุมชน. ชัยนาท: สำนักส่งเสริมและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 1 จังหวัดชัยนาท กรมส่งเสริมการเกษตร.
ไทยพีบีเอส. (2566). 30 ปี โกโก้นครศรีธรรมราช. สืบค้น 15 มีนาคม 2566. จาก https://www.thaipbs.or.th/program/Banrao/episodes/94432.
พาณี ศิริสะอาด, สุพร จารุมณี, ศิริวิภา ปิยะมงคล, สัณห์ ละอองศรี และ เกียรติศักดิ์ พลสงคราม. (2564). การศึกษาคุณสมบัติทางเคมีกายภาพของไขมันสกัดจากเมล็ดโกโก้ และการใช้ประโยชน์ของไขมันโกโก้ทางยาและเครื่องสําอาง. วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก, 19(2), 477-487.
ยุวดี ลีเบ็น, ชิตตะวัน ไชยลาภ, กนกวรรณ ชูเพชร และ วิมนมาส พรมโส. (2563). ปัจจัยที่ส่งผลต่อการตัดสินใจเข้าร่วมมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชนของผู้ประกอบการหนึ่งตำบลหนึ่งผลิตภัณฑ์ (OTOP) จังหวัดกระบี่. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, 39(6), 128-137.
ศรีปริญญา ธูปกระจ่าง (2546). ทิศทางการดำเนินงานวิสาหกิจชุมชนกรมการพัฒนาชุมชน. วารสารพัฒนาชุมชน, 42(10), 14-18.
สถาบันวิจัยพืชสวน กรมวิชาการเกษตร. (2563). สถานการณ์การผลิตโกโก้. สืบค้น 15 มีนาคม 2566. จาก https://www.doa.go.th/hort/wp-content/uploads/2020/12/สถานการณ์การผลิตโกโก้_พฤศจิกายน63.pdf.
สนิทเดช จินตนา และ ธีระพงษ์ ภูริปาณิก. (2563). ปัญหา ข้อจำกัดและแนวทางในการสร้างความเข้มแข็งให้กับวิสาหกิจชุมชนในประเทศไทย. วารสารการเมือง การบริหาร และกฎหมาย, 12(3), 179-193.
อรพิน ภูมิภมร, จันทนา จินดา, บุญให้ แหลมเพชร และ ปิยะนุช นาคะ. (2540). การหมักโกโก้ III: การปรับปรุงการหมักโกโก้โดยเสริมการหมักด้วยกล้าเชื้อผสมในระดับห้องปฏิบัติการและเกษตรกร. ใน การประชุมทางวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 35 (น. 620-630). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.