พรหมวิหารธรรมเพื่อการบริหารธุรกิจ

บทคัดย่อ

บทความวิชาการฉบับนี้ มุ่งศึกษาและนำเสนอหลักพรหมวิหารธรรมเพื่อการบริหารธุรกิจ โดยเริ่มจากการศึกษาถึงองค์ประกอบของพรหมวิหารธรรมและความหมายของแต่ละองค์ประกอบ ศึกษาแนวคิดพรหมวิหารธรรมเชิงปรัชญา จากนั้นจึงศึกษาแนวคิดหลักการบริหารธุรกิจทั่วไป เพื่อนำไปสู่การวิเคราะห์และนำเสนอการนำหลักพรหมวิหารธรรมมาประยุกต์ใช้เพื่อการบริหารธุรกิจ แล้วจึงสรุปรูปแบบในเชิงกระบวนการที่นำไปสู่การประยุกต์ใช้ ผลการศึกษาพบว่า พรหมวิหาร หมายถึง ธรรมเครื่องอยู่ของพรหม มีองค์ประกอบอยู่ 4 อย่าง ได้แก่ เมตตา กรุณา มุทิตา และอุเบกขา ปรัชญาเบื้องหลังของพรหมวิหารธรรมมาจากการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า และจากการศึกษาแนวคิดหลักการบริหารธุรกิจทั่วไป  พบว่า การจัดการธุรกิจ หมายถึง กระบวนการในการวางแผน การจัดองค์กร การจัดคนเข้าทำงาน การอำนวยการ และควบคุมทรัพยากร เพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ของการประกอบธุรกิจ ซึ่งการบริหารธุรกิจโดยทั่วไปนั้นจะวางหลักการบนพื้นฐานของวัตถุหรือสสารนิยม แต่สำหรับการบริหารธุรกิจเชิงพุทธนั้น เป็นการทำธุรกิจโดยวางบนพื้นฐานของจิตอันประกอบด้วยพรหมวิหารธรรมเป็นที่ตั้ง การนำหลักพรหมวิหารธรรมมาประยุกต์ใช้เพื่อการบริหารธุรกิจ เริ่มต้นที่ใจมีความ “ตระหนัก” มีความ “ใส่ใจ” ดูแลตนเอง ดูแลคนรอบข้าง ดูแลกิจการงานให้ดี “เชื่อมสัมพันธ์” ด้วยความรักความเข้าใจ “แบ่งปัน” สิ่งต่าง ๆ โดยธรรม คิดในเชิงกุศลเพื่อให้เกิดการ “เกื้อกูลกันและกัน” ย่อมทำให้เกิดประโยชน์ได้ทั้งในส่วนของบุคคล ความสัมพันธ์ในเชิงสร้างสรรค์ ตลอดทั้งส่งเสริมธุรกิจแบบแบ่งปันได้