วิเคราะห์แนวคิดเรื่องเล่าใหญ่ในปรัชญาหลังนวยุคของฌอง-ฟรองซัวส์ ลีโยตาร์ด

บทคัดย่อ

          บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์แนวคิดเรื่องเล่าใหญ่ (Grand Narratives) ในปรัชญาหลังนวยุคของฌอง-ฟรองซัวส์ ลีโยตาร์ด โดยศึกษารากฐานแนวคิด ความสำคัญ และผลกระทบต่อสังคมร่วมสมัย การวิเคราะห์นี้มุ่งเน้นถึงการตั้งคำถามต่อความเป็นสากลของเรื่องเล่าใหญ่ และการเสนอบริบทใหม่ในเชิงปฏิบัติและปรัชญา ซึ่งเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพโดยศึกษาจากการวิเคราะห์เอกสารสำคัญที่เกี่ยวข้องกับแนวคิดของลีโยตาร์ด ผลการวิจัยพบว่า แนวคิดเรื่องเล่าใหญ่ถูกวิพากษ์วิจารณ์ว่าเป็นเครื่องมือที่ใช้สนับสนุนโครงสร้างอำนาจแบบรวมศูนย์ และลดทอนความหลากหลายของมุมมองในสังคม การแทนที่เรื่องเล่าใหญ่ด้วยเรื่องเล่าเล็ก ช่วยสร้างระบบความรู้ที่ยืดหยุ่นและกระจายอำนาจมากขึ้น ซึ่งส่งผลให้เกิดความเปลี่ยนแปลงในโครงสร้างสังคมและการสื่อสารอย่างมีนัยสำคัญ นอกจากนี้ ผลการวิเคราะห์ยังชี้ให้เห็นว่าแนวคิดเรื่องเล่าใหญ่ทำให้สังคมโลกได้ตระหนักถึงความสำคัญของความหลากหลายทางวัฒนธรรมและมุมมองที่แตกต่างกัน อันนำไปสู่การส่งเสริมความเท่าเทียมและความยุติธรรมในสังคม การลดการครอบงำของเรื่องเล่าใหญ่ยังช่วยให้ชุมชนต่าง ๆ สามารถสร้างความรู้และวิถีปฏิบัติที่เหมาะสมกับบริบทของตนเอง ส่งผลให้เกิดประโยชน์ในเชิงการพัฒนาสังคมที่ยั่งยืนและเปิดกว้างมากยิ่งขึ้น ความตระหนักนี้จึงมีคุณค่าอย่างยิ่งต่อการสร้างสังคมโลกที่มีความเข้าใจและเคารพในความแตกต่าง พร้อมทั้งสนับสนุนการพัฒนาในระดับท้องถิ่นและระดับโลกอย่างสมดุล องค์ความรู้ใหม่ที่ได้จากการวิจัยครั้งนี้ ได้แก่ NEWS Model โมเดลนี้ประกอบด้วย 4 องค์ประกอบสำคัญที่ใช้อักษรย่อภาษาอังกฤษเพื่อสะท้อนกระบวนการวิจัยและสร้างองค์ความรู้ใหม่ ดังนี้ N : NarrativeDeconstruction, E : Ethical Relativity, W : Wisdom Co-Creation, S : Situational Truth