ความสัมพันธ์จากหนังสือ On War ของ Clausewitz กับสถานการณ์ความขัดแย้ง ในปัจจุบัน

Main Article Content

น.อ.ภาณุพันธุ์ รักษ์แก้ว

บทคัดย่อ

กว่า ๑๙๐ ปีแล้วที่งานเขียน On War โดย Carl von Clausewitz


ถูกนำมาใช้เป็นเอกสารประกอบการสอนในสถาบันต่าง ๆ โดยเฉพาะที่


เกี่ยวข้องกับทางทหาร ซึ่ง Clausewitz ได้อาศัยประสบการณ์ที่เคยอยู่ใน


สนามรบมาอธิบายถึงสภาวะการณ์ต่าง ๆ ของสงครามได้เป็นอย่างดี ซึ่ง


หากได้มีโอกาสศึกษางานเขียนของ Clausewitz อย่างลึกซึ้งแล้ว จะเห็น


ได้ว่าแก่นแท้ในแต่ละบทยังคงสามารถอธิบายถึงสาเหตุหรือเหตุการณ์สำคัญ


ในปัจจุบันได้อยู่ โดยเนื้อหาในหนังสือนั้นเป็นการวิเคราะห์สงครามตั้งแต่


ศตวรรษที่ ๑๘ จนถึงต้นศตวรรษที่ ๑๙ ด้วยเหตุนี้ทำให้หนังสือถูกมองว่า


ใช้ได้เฉพาะกับสงครามระหว่างรัฐใหญ่ แต่ด้วยเวลาที่ผ่านมากว่าสองทศวรรษ


ปัญหาความขัดแย้งระหว่างรัฐ สงครามการเมือง และการก่อการร้าย นัก


วิชาการรุ่นใหม่ได้มองว่า On War อาจจะเป็นโบราณวัตถุจากอดีต ความ


ขัดแย้งระหว่างรัฐได้เกิดน้อยลงไปทุกที ๆ ทำให้เส้นกั้นความแตกต่าง


ระหว่างรัฐกับสิ่งที่ไม่ใช่รัฐนั้นได้จางหายไป ผู้อ่านบางท่านได้เกิดคำถามต่อ
มาว่า On War ได้เกี่ยวข้องกับความขัดแย้งปัจจุบันอย่างไร เช่น ความขัดแย้ง


หรือการทำสงครามกับฝ่ายที่ไม่ได้เป็นรัฐอย่างกลุ่มก่อการร้ายที่สหรัฐอเมริกา


ประกาศจะทำสงคราม War On Terror แล้วจะหา Government ใน


Trinity Of War ได้อย่างไรเป็นต้น


 


ปัจจุบันการถกเถียงยังวนเวียนอยู่แต่กับการเปลี่ยนแปลงของ


สงคราม ไม่ว่าจะเป็นจากรัฐเป็นไม่ใช่รัฐ หรือจากการเปลี่ยนแปลงของวิธี


ที่ใช้ในสงคราม มุมมองของ Clausewitz ในเรื่องของธรรมชาติของสงคราม


ได้ถูกศึกษา รวมถึงความคิดที่ว่าสงครามนั้นเปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลา


หรือไม่ ซึ่งนักวิจารณ์ส่วนใหญ่มองว่า On War ไม่ได้พูดถึงสงครามรูปแบบ


อื่น พูดแต่สงครามระหว่างรัฐ ทำให้ในส่วนนี้จะเป็นการพิสูจน์ว่าสงคราม


ขนาดย่อยยังถูกรวมอยู่ในงานของ Clausewitz อยู่หรือไม่ นอกจากนั้น


แล้ว การตีความรูปแบบอื่นยังแสดงให้เห็นถึงการที่ On War ได้เชื่อมโยง


กับสงครามในรูปแบบต่าง ๆ ซึ่งเชื่อมโยงไปยังส่วนอธิบายหัวใจหลักของ


สงครามซึ่งก็คือความต่อเนื่องของการเมืองด้วยวิธีการต่าง ๆ ทีไม่ใช่แต่รูป


แบบรัฐเพียงอย่างเดียว และ แนวความคิดสามสิ่งของ Clausewitz


แรงจูงใจ โอกาส และ เหตุผล จึงได้ถูกอภิปราย ตีความให้แคบลงในแนว


ความคิดนั้นทำให้แนวความคิดหมดความชอบธรรม จากการตีความที่ลึกซึ้ง


จะทำให้เห็นได้ว่าจะต้องไม่พิจารณาแต่ละส่วนแยกจากกันหรือเป็นลำดับชั้น


หนังสือ On War นั้นเป็นแหล่งอ้างอิงที่สำคัญสำหรับผู้ที่ต้องการเข้าใจถึง


ปรากฏการณ์ทางสังคมที่ซับซ้อนของสงครามและความขัดแย้ง และเต็ม


ไปด้วยแนวความคิดเกี่ยวกับสงครามร่วมสมัยแต่จะต้องถูกอ่าน และอ่าน


ทวนเพื่อที่จะได้เข้าใจถึงความหมายที่แท้จริง และบทความนี้ไม่ได้ทำการ


เปรียบเทียบระหว่างความขัดแย้งในปัจจุบันกับในอดีต แต่เป็นการประเมิน


เนื้อหาของหนังสือและงานเขียนทางวิชาการที่เกี่ยวข้องเพื่อที่จะเข้าใจความ


ขัดแย้งในปัจจุบัน

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
รักษ์แก้ว น. . (2025). ความสัมพันธ์จากหนังสือ On War ของ Clausewitz กับสถานการณ์ความขัดแย้ง ในปัจจุบัน. นาวิกาธิปัตย์สาร, 46(2), 11–40. สืบค้น จาก https://so16.tci-thaijo.org/index.php/nssc_journal/article/view/2922
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

หนังสือภาษาอังกฤษ

Clausewitz, Carl von. On War. trans. Michael, Howard. and

Peter, Paret., New Jersey : Princeton University Press, 1984.

เอกสารที่ยังไม่ได้จัดพิมพ์

- พลเรือตรี วีรพล วรานนท์, “On War, Carl von Clausewitz”

เรียบเรียง - แปลเฉพาะสาระที่สำคัญ

- นาวาเอก อนุรัตน์ ศิริวงศ์, “เอกสารประกอบการบรรยายหัวข้อ ปรัชญา

ในการทำสงคราม”หลักสูตร วิทยาลัยการทัพเรือรุ่นที่ ๕๔

- นาวาเอก อิศเรศ เลิศทางธรรม, “เอกสารประกอบการบรรยายหัวข้อ

ทฤษฎีสงครามของเคลาเซวิทซ” กุมภาพันธ์ ๒๕๖๐

ออนไลน์

- พลเรือเอก ไพศาล นภสินธุวงศ์, สงครามและกฎการสงคราม, [ออนไลน์].

เข้าถึงได้จาก http://www.navedu.navy.mi.th/stg/tnssc/pdf/79-sk.

pdf,[๒๓ เมษายน ๒๕๖๕]

Online

- E. A. de Landmeter. Colonel, The relevance of Clausewitz’s

‘On War’ to today’s conflicts,[Online]. 26 July 2018. Available

from: https://www.militairespectator.nl/thema/strategie/artikel/

relevance-clausewitzs-war-todays-conflicts, [2022, April 23]

- Global War on Terror [Online]. January 3, 2003. Available from:

https://www.georgewbushlibrary.gov/research/topic-guides/

global-war-terror, [2022, April 23]

- Joshua Yaffa., Why Do So Many Russians Say They Support

the War in Ukraine? [Online]. March 29, 2022, Available from:

https://www.newyorker.com/news/news-desk/why-do-so-many-

russians-say-they-support-the-war-in-ukraine, [2022, April 23]

- Michael I. Handel, Who Is Afraid of Carl von Clausewitz?, [Online].

Available from: https://www.clausewitz.com/readings/

Handel/Handlart.htm, [2022, April 23]

เอกสารอ้างอิง

๑. น.อ.อนุรัตน์ ศิริวงศ์, เอกสารประกอบการบรรยายหัวข้อปรัชญา

ในการทำสงคราม, หลักสูตร วทร.รุ่นที่ ๕๔

๒. วิภาษวิธี (dialectic approach) เป็นทฤษฎีแสวงหาความรู้ของ

มนุษย์ที่ถูกคิดค้นโดย Georg Hegel นักปรัชญาชาวเยอรมัน

(ทั้งนี้ไม่ได้หมายความว่ามนุษย์ยุคก่อนหน้านั้นไม่เคยใช้วิภาษวิธี

ในการแสวงหาความรู้ เพียงแต่ไม่มีผู้ใดสังเกตหรือตระหนักรู้มา

ก่อนว่าเป็นเช่นนั้นจนกระทั่ง Hegel อธิบายให้เข้าใจ) วิภาษวิธี

เป็นวิธีการสร้างความรู้ที่ทรงพลังซึ่งประยุกต์ใช้โดยนักปราชญ์

เลื่องชื่อหลายคนในเวลาต่อมา เช่น Carl Von Clausewitz ,

Fredrich Engels และ Karl Marx เป็นต้น

๓. พล.ร.อ.ไพศาล นภสินธุวงศ์, สงครามและกฎการสงคราม,

ออนไลน์<http://www.navedu.navy.mi.th/stg/tnssc/pdf/

-sk.pdf>

๔. น.อ.อิศเรศ เลิศทางธรรม, เอกสารประกอบการบรรยายหลักสูตร

เสนาธิการทหารเรือ

๕. Colonel E. A. de Landmeter, The relevance of Clause

witz’s ‘On War’ to today’s conflicts, online

<https://www.militairespectator.nl/thema/strategie/

artikel/relevance-clausewitzs-war-todays-conflicts>

July 2018

๖. Joshua Yaffa, Why Do So Many Russians Say They Sup

port the War in Ukraine?., March 29, 2022 [Online].

https://www.newyorker.com/news/news-desk/whydo-

so-many-russians-say-they-support-the-war-inukraine.,(

, April 24)