ความสัมพันธ์จากหนังสือ On War ของ Clausewitz กับสถานการณ์ความขัดแย้ง ในปัจจุบัน
Main Article Content
บทคัดย่อ
กว่า ๑๙๐ ปีแล้วที่งานเขียน On War โดย Carl von Clausewitz
ถูกนำมาใช้เป็นเอกสารประกอบการสอนในสถาบันต่าง ๆ โดยเฉพาะที่
เกี่ยวข้องกับทางทหาร ซึ่ง Clausewitz ได้อาศัยประสบการณ์ที่เคยอยู่ใน
สนามรบมาอธิบายถึงสภาวะการณ์ต่าง ๆ ของสงครามได้เป็นอย่างดี ซึ่ง
หากได้มีโอกาสศึกษางานเขียนของ Clausewitz อย่างลึกซึ้งแล้ว จะเห็น
ได้ว่าแก่นแท้ในแต่ละบทยังคงสามารถอธิบายถึงสาเหตุหรือเหตุการณ์สำคัญ
ในปัจจุบันได้อยู่ โดยเนื้อหาในหนังสือนั้นเป็นการวิเคราะห์สงครามตั้งแต่
ศตวรรษที่ ๑๘ จนถึงต้นศตวรรษที่ ๑๙ ด้วยเหตุนี้ทำให้หนังสือถูกมองว่า
ใช้ได้เฉพาะกับสงครามระหว่างรัฐใหญ่ แต่ด้วยเวลาที่ผ่านมากว่าสองทศวรรษ
ปัญหาความขัดแย้งระหว่างรัฐ สงครามการเมือง และการก่อการร้าย นัก
วิชาการรุ่นใหม่ได้มองว่า On War อาจจะเป็นโบราณวัตถุจากอดีต ความ
ขัดแย้งระหว่างรัฐได้เกิดน้อยลงไปทุกที ๆ ทำให้เส้นกั้นความแตกต่าง
ระหว่างรัฐกับสิ่งที่ไม่ใช่รัฐนั้นได้จางหายไป ผู้อ่านบางท่านได้เกิดคำถามต่อ
มาว่า On War ได้เกี่ยวข้องกับความขัดแย้งปัจจุบันอย่างไร เช่น ความขัดแย้ง
หรือการทำสงครามกับฝ่ายที่ไม่ได้เป็นรัฐอย่างกลุ่มก่อการร้ายที่สหรัฐอเมริกา
ประกาศจะทำสงคราม War On Terror แล้วจะหา Government ใน
Trinity Of War ได้อย่างไรเป็นต้น
ปัจจุบันการถกเถียงยังวนเวียนอยู่แต่กับการเปลี่ยนแปลงของ
สงคราม ไม่ว่าจะเป็นจากรัฐเป็นไม่ใช่รัฐ หรือจากการเปลี่ยนแปลงของวิธี
ที่ใช้ในสงคราม มุมมองของ Clausewitz ในเรื่องของธรรมชาติของสงคราม
ได้ถูกศึกษา รวมถึงความคิดที่ว่าสงครามนั้นเปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลา
หรือไม่ ซึ่งนักวิจารณ์ส่วนใหญ่มองว่า On War ไม่ได้พูดถึงสงครามรูปแบบ
อื่น พูดแต่สงครามระหว่างรัฐ ทำให้ในส่วนนี้จะเป็นการพิสูจน์ว่าสงคราม
ขนาดย่อยยังถูกรวมอยู่ในงานของ Clausewitz อยู่หรือไม่ นอกจากนั้น
แล้ว การตีความรูปแบบอื่นยังแสดงให้เห็นถึงการที่ On War ได้เชื่อมโยง
กับสงครามในรูปแบบต่าง ๆ ซึ่งเชื่อมโยงไปยังส่วนอธิบายหัวใจหลักของ
สงครามซึ่งก็คือความต่อเนื่องของการเมืองด้วยวิธีการต่าง ๆ ทีไม่ใช่แต่รูป
แบบรัฐเพียงอย่างเดียว และ แนวความคิดสามสิ่งของ Clausewitz
แรงจูงใจ โอกาส และ เหตุผล จึงได้ถูกอภิปราย ตีความให้แคบลงในแนว
ความคิดนั้นทำให้แนวความคิดหมดความชอบธรรม จากการตีความที่ลึกซึ้ง
จะทำให้เห็นได้ว่าจะต้องไม่พิจารณาแต่ละส่วนแยกจากกันหรือเป็นลำดับชั้น
หนังสือ On War นั้นเป็นแหล่งอ้างอิงที่สำคัญสำหรับผู้ที่ต้องการเข้าใจถึง
ปรากฏการณ์ทางสังคมที่ซับซ้อนของสงครามและความขัดแย้ง และเต็ม
ไปด้วยแนวความคิดเกี่ยวกับสงครามร่วมสมัยแต่จะต้องถูกอ่าน และอ่าน
ทวนเพื่อที่จะได้เข้าใจถึงความหมายที่แท้จริง และบทความนี้ไม่ได้ทำการ
เปรียบเทียบระหว่างความขัดแย้งในปัจจุบันกับในอดีต แต่เป็นการประเมิน
เนื้อหาของหนังสือและงานเขียนทางวิชาการที่เกี่ยวข้องเพื่อที่จะเข้าใจความ
ขัดแย้งในปัจจุบัน
Downloads
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความในวารสารนี้อยู่ภายใต้ลิขสิทธิ์ของ ศูนย์ศึกษายุทธศาสตร์ทหารเรือ กรมยุทธศึกษาทหารเรือ และเผยแพร่ภายใต้สัญญาอนุญาต Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0)
ท่านสามารถอ่านและใช้งานเพื่อวัตถุประสงค์ทางการศึกษา และทางวิชาการ เช่น การสอน การวิจัย หรือการอ้างอิง โดยต้องให้เครดิตอย่างเหมาะสมแก่ผู้เขียนและวารสาร
ห้ามใช้หรือแก้ไขบทความโดยไม่ได้รับอนุญาต
ข้อความที่ปรากฏในบทความเป็นความคิดเห็นของผู้เขียนเท่านั้น
ผู้เขียนเป็นผู้รับผิดชอบต่อเนื้อหาและความถูกต้องของบทความของตนอย่างเต็มที่
การนำบทความไปเผยแพร่ซ้ำในรูปแบบสาธารณะอื่นใด ต้องได้รับอนุญาตจากวารสาร
เอกสารอ้างอิง
หนังสือภาษาอังกฤษ
Clausewitz, Carl von. On War. trans. Michael, Howard. and
Peter, Paret., New Jersey : Princeton University Press, 1984.
เอกสารที่ยังไม่ได้จัดพิมพ์
- พลเรือตรี วีรพล วรานนท์, “On War, Carl von Clausewitz”
เรียบเรียง - แปลเฉพาะสาระที่สำคัญ
- นาวาเอก อนุรัตน์ ศิริวงศ์, “เอกสารประกอบการบรรยายหัวข้อ ปรัชญา
ในการทำสงคราม”หลักสูตร วิทยาลัยการทัพเรือรุ่นที่ ๕๔
- นาวาเอก อิศเรศ เลิศทางธรรม, “เอกสารประกอบการบรรยายหัวข้อ
ทฤษฎีสงครามของเคลาเซวิทซ” กุมภาพันธ์ ๒๕๖๐
ออนไลน์
- พลเรือเอก ไพศาล นภสินธุวงศ์, สงครามและกฎการสงคราม, [ออนไลน์].
เข้าถึงได้จาก http://www.navedu.navy.mi.th/stg/tnssc/pdf/79-sk.
pdf,[๒๓ เมษายน ๒๕๖๕]
Online
- E. A. de Landmeter. Colonel, The relevance of Clausewitz’s
‘On War’ to today’s conflicts,[Online]. 26 July 2018. Available
from: https://www.militairespectator.nl/thema/strategie/artikel/
relevance-clausewitzs-war-todays-conflicts, [2022, April 23]
- Global War on Terror [Online]. January 3, 2003. Available from:
https://www.georgewbushlibrary.gov/research/topic-guides/
global-war-terror, [2022, April 23]
- Joshua Yaffa., Why Do So Many Russians Say They Support
the War in Ukraine? [Online]. March 29, 2022, Available from:
https://www.newyorker.com/news/news-desk/why-do-so-many-
russians-say-they-support-the-war-in-ukraine, [2022, April 23]
- Michael I. Handel, Who Is Afraid of Carl von Clausewitz?, [Online].
Available from: https://www.clausewitz.com/readings/
Handel/Handlart.htm, [2022, April 23]
เอกสารอ้างอิง
๑. น.อ.อนุรัตน์ ศิริวงศ์, เอกสารประกอบการบรรยายหัวข้อปรัชญา
ในการทำสงคราม, หลักสูตร วทร.รุ่นที่ ๕๔
๒. วิภาษวิธี (dialectic approach) เป็นทฤษฎีแสวงหาความรู้ของ
มนุษย์ที่ถูกคิดค้นโดย Georg Hegel นักปรัชญาชาวเยอรมัน
(ทั้งนี้ไม่ได้หมายความว่ามนุษย์ยุคก่อนหน้านั้นไม่เคยใช้วิภาษวิธี
ในการแสวงหาความรู้ เพียงแต่ไม่มีผู้ใดสังเกตหรือตระหนักรู้มา
ก่อนว่าเป็นเช่นนั้นจนกระทั่ง Hegel อธิบายให้เข้าใจ) วิภาษวิธี
เป็นวิธีการสร้างความรู้ที่ทรงพลังซึ่งประยุกต์ใช้โดยนักปราชญ์
เลื่องชื่อหลายคนในเวลาต่อมา เช่น Carl Von Clausewitz ,
Fredrich Engels และ Karl Marx เป็นต้น
๓. พล.ร.อ.ไพศาล นภสินธุวงศ์, สงครามและกฎการสงคราม,
ออนไลน์<http://www.navedu.navy.mi.th/stg/tnssc/pdf/
-sk.pdf>
๔. น.อ.อิศเรศ เลิศทางธรรม, เอกสารประกอบการบรรยายหลักสูตร
เสนาธิการทหารเรือ
๕. Colonel E. A. de Landmeter, The relevance of Clause
witz’s ‘On War’ to today’s conflicts, online
<https://www.militairespectator.nl/thema/strategie/
artikel/relevance-clausewitzs-war-todays-conflicts>
July 2018
๖. Joshua Yaffa, Why Do So Many Russians Say They Sup
port the War in Ukraine?., March 29, 2022 [Online].
https://www.newyorker.com/news/news-desk/whydo-
so-many-russians-say-they-support-the-war-inukraine.,(
, April 24)